Η παιδική -εφηβική -νεανική λογοτεχνία δεν είναι λογοτεχνία;

 Άρθρο μου στον "Δρόμο της αριστεράς" το Σάββατο 5/4/2025

Η παιδική -εφηβική -νεανική λογοτεχνία δεν είναι λογοτεχνία;

«…Γι’ αυτό λέω: Ακόμη κι αν νομίζαμε σωστό ν’ απομονώσουμε την παιδική ψυχή από τις βαναυσότητες της σύγχρονης ζωής, είναι η σύγχρονη ζωή με τις ανάγκες της, με τον ωμό ρεαλισμό της καταναλωτικής κοινωνίας που μας εμποδίζει. Νύχτα και μέρα η παιδική ψυχή βομβαρδίζεται από την τηλεόραση, τον κινηματογράφο, το ραδιόφωνο, τις διαφημίσεις, τους τίτλους των εφημερίδων. Του μιλούν επίμονα, πειστικά για πράγματα και καταστάσεις που δεν μπορούν να αποσιωπηθούν στα βιβλία. Γιατί τότε το παιδί θα αποσύρει την εμπιστοσύνη του από το λογοτεχνικό ανάγνωσμα κι εμείς θα χάσουμε την ευκαιρία να συντελέσουμε στην ψυχική του καλλιέργεια, που στάθηκε ανέκαθεν ο ανώτερος σκοπός της Τέχνης»

Στρατής Τσίρκας, 18 Νοεμβρίου 1971, πρόλογος στο «Όταν ο ήλιος» της Ζωρζ Σαρή

Αυτά που εντόπιζε πριν από 54 χρόνια ο Στρατής Τσίρκας, αδυνατούν να κατανοήσουν οι σύγχρονοι συγγραφείς, πανεπιστημιακοί και κριτικοί λογοτεχνίας.

Δεν μιλάω για όλους -ευτυχώς- αλλά για μια μεγάλη πλειονότητα που εξακολουθεί να «σνομπάρει», να θεωρεί κατώτερη, ως και «μη-λογοτεχνία» τη λογοτεχνία που απευθύνεται σε παιδιά, νέους και εφήβους.

Πώς να εξηγήσω ότι σε συλλογικό τόμο που κυκλοφόρησε πρόσφατα με τον τίτλο «Η ελληνική λογοτεχνία στον 21^ο αιώνα- από την παγκοσμιοποίηση στην τεχνητή νοημοσύνη»  από τις εκδόσεις Διόπτρα σε επιμέλεια του Ομότιμου Καθηγητή Δημήτρη Τζιόβα, μέσα σε 23 κείμενα και 380 σελίδες δεν αναφέρεται ούτε ένα (1) βιβλίο παιδικής -εφηβικής -νεανικής λογοτεχνίας;

Υπάρχουν κείμενα για ό,τι άλλο είδος μπορεί να φανταστεί κανείς, αναφορές σε κάθε λογής γνωστά και άγνωστα λογοτεχνικά κείμενα (ποίηση, αστυνομικά, queer, graphic novel, διηγήματα, μυθιστορήματα κ.ά.), όμως καμία αναφορά σε βιβλία για παιδιά και νέους.

Με λίγα λόγια τα βιβλία που αναφέρω πιο κάτω, σε έναν ενδεικτικό και ελλιπή κατάλογο και κυκλοφόρησαν τον 21^ο αιώνα, θωρήθηκαν προφανώς κατώτερα και δεν άξιζαν ούτε καν μια αναφορά:

-Ζωρζ Σαρή, Ο κύριός μου (2002)

-Άλκη Ζέη,  Η Κωνσταντίνα και οι αράχνες της (2002), Με μολύβι φάμπερ νούμερο δύο (2013), Ένα παιδί από το πουθενά (2019)

-Μάνος Κοντολέων, Ποτέ πιο πριν (2023)

-Λότη Πέτροβιτς, Η προφητεία του κόκκινου κρασιού (2008)

-Λίτσα Ψαραύτη, Η σπηλιά της γοργόνας (2007)

-Αγγελική Δαρλάση, Το αγόρι στο θεωρείο (2021)

-Αργυρώ Πιπίνη, Μελάκ μόνος (2016)

-Θοδωρής Παπαϊωάννου, Σιλουανή (2018)

-Χρήστος Μπουλώτης, Ένα κορίτσι φτερουγίζει στον Κεραμεικό (2012)

-Ελένη Δικαίου, Ο άνεμος στα μαλλιά της (2015)

Αυτά είναι ελάχιστα από τα εξαιρετικά βιβλία παιδικής και νεανικής λογοτεχνίας που έχουν κυκλοφορήσει τον 21^ο αιώνα. Έχω παραλείψει πολύ σημαντικούς συγγραφείς και έργα, αλλά και μόνο από αυτή τη μικρή λίστα μπορεί κανείς να βγάλει τα συμπεράσματά του.

Κυρίως για το μέγεθος της άγνοιας αυτών που θέλουν να μιλήσουν για λογοτεχνία του 21^ου αιώνα και αγνοούν αυτούς και άλλους κορυφαίους συγγραφείς οι οποίοι έχουν αγαπηθεί από το κοινό, έχουν τιμηθεί με σημαντικές διακρίσεις και κυρίως υπηρετούν ένα πολύ δύσκολο είδος που «χτίζει» τους αυριανούς αναγνώστες.

Με δυο σημαντικές συλλογικότητες όπως είναι ο Κύκλος του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου και η Γυναικεία Λογοτεχνική Συντροφιά που δίνουν μεγάλο αγώνα για την προώθηση της Φιλαναγνωσίας.

Αν το βιβλίο για παιδιά και νέους δεν έχει τη στήριξη που χρειάζεται τότε και το μέλλον της ανάγνωσης διαγράφεται ζοφερό. Πόσο δύσκολο είναι να το καταλάβουν οι άνθρωποι που υποτίθεται έχουν ως επάγγελμα τη λογοτεχνία κι τη διδασκαλία της;

Πώς είναι δυνατόν να αγνοείται, έστω και με εμπορικούς όρους ένα τόσο μεγάλο κομμάτι της εκδοτικής παραγωγής όταν ένα βιβλίο δηλώνει πως έχει ως στόχο να «χαρτογραφήσει τις τάσεις και τις εξελίξεις στη νεοελληνική λογοτεχνία σε σχέση με τις διεθνείς λογοτεχνικές και θεωρητικές αναζητήσεις, καθώς και το νέο εκδοτικό και ψηφιακό τοπίο»;

Δηλαδή μας αφήνει απολύτως αδιάφορους σε σχέση με το μέλλον του βιβλίου το τι ακριβώς συμβαίνει με τους νέους αναγνώστες;

Υπάρχουν πολλοί σημαντικοί θεωρητικοί, πανεπιστημιακοί και κριτικοί λογοτεχνίας που ασχολούνται συστηματικά με την παιδική και νεανική λογοτεχνία. Δυστυχώς κανείς δεν συμμετέχει στον συγκεκριμένο τόμο, έτσι που οι στόχοι που τίθενται να μην επιτυγχάνονται.

Από το 2009 έως το 2022 εκδίδονταν κατά μέσο όρο 1769 βιβλία παιδικής λογοτεχνίας τον χρόνο, σύμφωνα με τα στοιχεία έρευνας του ΟΣΔΕΛ.

Όταν σε έναν τόμο για τη λογοτεχνία του 21^ου αιώνα το αγνοείς παντελώς, νομίζω κάποιο προβληματάκι υπάρχει στην οπτική σου…

Σημαντική ανακοίνωση του ΟΣΔΕΛ: Αναζητήστε εάν και τα ΔΙΚΑ σας βιβλία χρησιμοποιούνται από το ΑΙ, ΧΩΡΙΣ την άδεια σας! Συμμετοχή σε πρωτοβουλία υπεράσπισης δικαιωμάτων δημιουργών

 

Το Συμβούλιο Ευρωπαίων Συγγραφέων (European Writers' Council Secretariat – EWC) και το Ελληνικό μέλος τους, η Εταιρεία Συγγραφέων, σε συνέχεια της δημοσίευσης δικαστικών εγγράφων της υπόθεσης Kadrey κατά Meta, στις ΗΠΑ, την 19η Μαρτίου 2025, διοργάνωσε μια πρωτοβουλία προκειμένου να συμβάλλει στην απόδειξη της παράνομης χρήσης έργων των συγγραφέων.

Πρόκειται για αντιδικία μεταξύ συγγραφέων και της αμερικανικής πολυεθνικής εταιρείας Meta (πρώην Facebook), που αφορά μεταξύ άλλων τις πρακτικές εκπαίδευσης μοντέλων τεχνητής νοημοσύνης (AI), ιδίως δε, την παράνομη άντληση δεδομένων από τον ιστότοπο πειρατικών έργων Library Genesis (LibGen) – όπου βρίσκονται συγκεκριμένα 7,5 εκατομμύρια επιστημονικά βιβλία και 81 εκατομμύρια ακαδημαϊκές και επιστημονικές εργασίες. Η δραστηριότητά του εν λόγω ιστοτόπου έχει καταπολεμηθεί σε πολ­λές χώ­ρες, προς περιορισμό της πει­ρα­τι­κής πρό­σβα­σης που προ­σφέ­ρει, και σε αρ­κε­τές από αυ­τές -και στη χώρα μας μετά από ενέργειες του ΟΣΔΕΛ- έχει επι­βλη­θεί από τις αρ­μό­διες Αρ­χές η δια­κο­πή της πρό­σβα­σης των χρη­στών προς αυτόν.

Οι παράνομες χρήσεις, για την εκπαίδευση των λεγομένων μεγάλων γλωσσικών μοντέλων LLM (Large Language Model) των τεχνολογικών εταιρειών, που λαμβάνουν χώρα στο εξωτερικό θέτουν σε κίνδυνο τα δικαιώματα Ελλήνων δημιουργών και εκδοτών, καθώς πραγματοποιούνται χωρίς την άδειά τους και χωρίς να καταβάλλεται η απαραίτητη αμοιβή.

Είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τους δικαιούχους να αντιδράσουν, και ατομικά, συμμετέχοντας στην πρωτοβουλία του Συμβουλίου Ευρωπαίων Συγγραφέων και της Εταιρείας Συγγραφέων, για να αποδειχθεί η, χωρίς άδεια, χρήση των έργων τους, και να προστατευτεί η αλυσίδα δημιουργίας του βιβλίου στο σύνολό της. Ακολουθεί η διαδικασία:

Βήμα 1: Αναζητήστε τα βιβλία σας στον σύνδεσμο που ακολουθεί: https://www.theatlantic.com/technology/archive/2025/03/search-libgen-data-set/682094/

Βήμα 2: Εάν κάποιο από τα βιβλία σας έχει δημοσιευτεί στην εν λόγω λίστα του Βήματος 1, χωρίς την άδειά σας:

1. τραβήξτε μερικά στιγμιότυπα οθόνης (screenshots)
2. δημοσιεύστε τα σε ανάρτηση σε όλα τα προφίλ των κοινωνικών δικτύων σας
3. προσθέστε το hashtag #DontZuckOurBooks
4. προσθέστε σε ετικέτα (tag) τη Meta @Meta ,τον Mark Zuckerberg @zuck , το Συμβούλιο Ευρωπαίων Συγγραφέων (European Writers' Council Secretariat) @ewc_europeanwriterscouncil και τον ΟΣΔΕΛ @osdel.gr

Αναζητήστε περισσότερες πληροφορίες στο Meta's Massive AI Training Book Heist: What Authors Need to Know- The Authors Guild, στο ενημερωτικό κείμενο Γάλλοι συγγραφείς και εκδότες/τριες μηνύουν τη Meta του ΟΣΔΕΛ καθώς και στα ρεπορτάζ του theatlantic.com

Ιστορικό ενεργειών του ΟΣΔΕΛ:

Ήδη πριν την έλευση των προσφάτων εξελίξεων στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης, στο πλαίσιο των δράσεων του ΟΣΔΕΛ κατά της πειρατείας, εφαρμόστηκε και στην Ελλάδα προσωρινή διακοπή της πρόσβασης των χρηστών στον παράνομο ιστότοπο Libgen, και σε συνδεδεμένες ονομασίες χώρου (domain names) που χρησιμοποιεί για διαμοιρασμό παράνομου περιεχομένου, αλλά περαιτέρω και στις αντίστοιχες διευθύνσεις διαδικτυακού πρωτοκόλλου (IP address). Αυτό επετεύχθη ιδίως με έκδοση σειράς σχετικών αποφάσεων της αρμόδιας επιτροπής του ΟΠΙ (της Επιτροπής για τη Γνωστοποίηση Διαδικτυακής Προσβολής Δικαιωμάτων Πνευματικής Ιδιοκτησίας και Συγγενικών Δικαιωμάτων - ΕΔΠΠΙ), την 29/07/2019 και 21/03/2022, κατόπιν αιτήσεων-καταγγελιών του ΟΣΔΕΛ. Όμως η διακοπή ήταν προσωρινή αφού ο εν λόγω ιστότοπος πολύ σύντομα μετέφερε το περιεχόμενό του σε νέα domain names, αναδεικνύοντας το ατελέσφορο της διαδικασίας διακοπής πρόσβασης. Επισημαίνεται ότι ο ιστότοπος Libgen δραστηριοποιείται από τη Ρωσία, η οποία δεν συνεργάζεται με τη διεθνή κοινότητα για την καταπολέμηση των παράνομων προσβολών των δικαιωμάτων δημιουργών και εκδοτών.

Δανάη Καστάνη

Γραμματεία Διεύθυνσης

T 210 3849101

Θεμιστοκλέους 73, 106 83 Αθήνα
Τ 210 3849100 E info@osdel.gr W osdel.gr

Γυναικεία Λογοτεχνική Συντροφιά: ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ 70ου ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ & ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗΣ ΒΙΒΛΙΩΝ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΝΕΟΥΣ 2025

 

ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ 70ου ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ & ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗΣ ΒΙΒΛΙΩΝ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΝΕΟΥΣ 2025

---

Η Γυναικεία Λογοτεχνική Συντροφιά προκηρύσσει τον 70ο πανελλήνιο διαγωνισμό της για τη συγγραφή και εικονογράφηση βιβλίων για παιδιά και νέους.
Δείτε την προκήρυξη εδώ

3o Φεστιβάλ Βιβλίου στον Χολαργό: Διάβασε - Ονειρέψου - Δημιούργησε

 Διάβασε - Ονειρέψου - Δημιούργησε

Ο Σύλλογος Γονέων και Κηδεμόνων του 4ου Δημοτικού Χολαργού, με τη συμμετοχή του 4ου Νηπιαγωγείου Χολαργού και το βιβλιοπωλείο Monogramμε με αφορμή την παγκόσμια ημέρα βιβλίου σας προσκαλεί στην 3η ημερίδα παιδικού βιβλίου.
Σας περιμένουμε όλους την Κυριακή 6 Απριλίου, για να περιπλανηθούμε στους χώρους του σχολείου μας από τις 10:30 το πρωί μέχρι τις 7:30 το απόγευμα απολαμβάνοντας διάφορα δρώμενα σχετικά με το βιβλίο και τη φιλαναγνωσία!
Ακολουθεί το πρόγραμμα των εκδηλώσεων:

• 10:30 π.μ. Κεντρική Αίθουσα: Βιβλιοπαρουσίαση με την Ελένη Αλεξανδροπούλου «Η καρδιά μου που ανήκει». Μια διαδραστική αφήγηση για παιδιά νηπιαγωγείου και Α’ δημοτικού.

• 11:30 π.μ Κεντρική Αίθουσα: Η πολυβραβευμένη συγγραφέας Αγγελική Δαρλάση συνομιλεί με τα παιδιά της Δ’, Ε’ και ΣΤ’ δημοτικού για τα βιβλία της «Το δέντρο που είχε φτερά» και «Το αγόρι στο θεωρείο».

• 12:00 μ.μ. Τάξη Β2: Η ψυχολόγος Σουζάνα Παπαφάγου θα συνομιλήσει με τους γονείς και θα απαντήσει σε ερωτήσεις για τον σχολικό εκφοβισμό.

• 13:00 μ.μ. Βράβευση για τον διαγωνισμό διηγημάτων των παιδιών στην κεντρική αίθουσα.

• 13:15 μ.μ. Κεντρική Αίθουσα: Κόμικς και Παραμύθια: Αφηγήσεις με Εικόνες
Τόσο τα κόμικς, όσο και τα παραμύθια, λένε ιστορίες απλωμένες σε μια σειρά από εικόνες. Στην πρώτη περίπτωση οι εικόνες ξεδιπλώνονται στο χαρτί, στη δεύτερη μέσα στη φαντασία εκείνων που ακούνε την ιστορία. Με αφετηρία το παραμύθι, θα δούμε πώς διαφορετικές επιλογές και αποτυπώσεις σε ένα κόμικ αλλάζουν την ίδια ιστορία ανάλογα ποιος την λέει και ποιος κρατάει το μολύβι. Τα παιδιά θα κληθούν να αποτυπώσουν στο χαρτί τους χαρακτήρες καθώς εμφανίζονται, όπως επίσης να πάρουν αποφάσεις στα κομβικά σημεία της ιστορίας, επηρεάζοντας την εξέλιξή της και τελικά δημιουργώντας μια νέα, δική τους ιστορία.
Συντονισμός: Ανδρέας Μιχαηλίδης (Μεταφραστής, Συγγραφέας Αφηγητής)

• 15:00 μ.μ. Προαύλιος χώρος: Παραμυθοκουζίνα στον Χολαργό Μαγειρεύοντας παραμύθια και όχι μόνο!
Μια δράση για μικρούς και μεγάλους. Ένα παιχνίδι για τη διατροφή με γεύσεις από όλη την Ελλάδα. Με τη διατροφολόγο Χριστίνα Τσιάπα και τον συγγραφέα Κώστα Στοφόρο. Οι γονείς έχουν ετοιμάσει κάποια φαγητά βασισμένα στις συνταγές από το βιβλίο «Μπουκιά και …ταξίδι» (εκδόσεις Δίφωνο)
Στην αρχή της δράσης ο συγγραφέας συζητά με τους γονείς και η διατροφολόγος με τα παιδιά. Στη συνέχεια αλλάζουν ρόλους:
Η διατροφολόγος λύνει απορίες των γονιών σχετικά με τη διατροφή των παιδιών και ο συγγραφέας μαζί με τα παιδιά δημιουργούν -μαγειρεύοντας ταυτόχρονα- ένα παραμύθι που σχετίζεται με τη διατροφή. Στη συνέχεια τα παιδιά παρουσιάζουν το παραμύθι τους στους γονείς και όλοι μαζί δοκιμάζουν τα φαγητά που έφτιαξαν παιδιά και γονείς.

• 16:00 μ.μ. Βιβλιοθήκη: Διαβάζω δυνατά. Οι γονείς διαβάζουν αποσπάσματα βιβλίων της επιλογής τους συντροφιά με τα παιδιά τους. Για παιδιά Α’, Β’, Γ’ δημοτικού.

• 17:00 μ.μ. Κεντρική Αίθουσα: Οι εκδόσεις Πατάκη σας προσκαλούν στην παρουσίαση του βιβλίου του Βαγγέλη Ηλιόπουλου σε εικονογράφηση Φραντσέσκα Κοζάντι «Σπίτι όλων μας η Γη» φωνάζει ο Μπουλουμπίνος, παντού να ακουστεί! από τη σειρά ΟΙΚΟλογήματα. Ένα µελισσάκι φτάνει στα κεντρικά γραφεία του ΟΗΕ, έχοντας µια πρόταση έκπληξη για όλους τους ανθρώπους. Για παιδιά Α’, Β’, Γ΄δημοτικού

• 18:30 Κεντρική Αίθουσα Θεατρική παράσταση βασισμένη στο βιβλίο του Βαγγέλη Ηλιόπουλου «Ο Ιούλιος Φαταούλιος και οι χίλιες και μία συνταγές της Μαγειρίτσας» από την θεατρική ομάδα «Μαγικές Σβούρες»

Παγκόσμια Μέρα Παιδικού Βιβλίου στα σχολεία: Χωρίς βιβλία;

 

Σήμερα, 29/3/2025 στην εφημερίδα "Δρόμος της αριστεράς" το δεύτερο μέρος:

Παγκόσμια Μέρα Παιδικού Βιβλίου στα σχολεία: Χωρίς βιβλία;

Το κείμενο που δημοσιεύσαμε σε αυτή τη στήλη πριν δυο εβδομάδες με τίτλο «Συγγραφείς καιβιβλία στα σχολεία: Με αφορμή μια ανάρτηση», προκάλεσε πολλές και ενδιαφέρουσες συζητήσεις και σχόλια.

Εν όψει της Παγκόσμιας Μέρας Παιδικού Βιβλίου που γιορτάζουμε αυτή την εβδομάδα, σκέφτηκα να παραθέσω μερικά από τα όσα γράφτηκαν.

Η συγγραφέας Γιώτα Αλεξάνδρου, παραθέτοντας το άρθρο καταθέτει και τη δική της πολύ ενδιαφέρουσα άποψη, γράφοντας -μεταξύ άλλων:

«Οι συγγραφείς παιδικού βιβλίου και οι εικονογράφοι είναι -είμαστε- ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ. Στις πολιτισμένες χώρες της Ευρώπης -στις οποίες διακηρύσσει αλλά δεν συγκαταλέγεται η σύγχρονη Ελλάδα- θεωρείται ΑΥΤΟΝΟΗΤΟ και ΔΕΔΟΜΕΝΟ ότι αμείβονται, όταν επισκέπτονται ένα σχολείο. Όπως συμβαίνει στη χώρα μας μόνο με τους υπόλοιπους καλλιτέχνες που θα κάνουν μια εκδήλωση στον χώρο του σχολείου. Στην πραγματικά πολιτισμένη Ευρώπη -και μιλώ και από προσωπική εμπειρία- σέβονται τόσο το έργο του/της συγγραφέα όσο και τον χρόνο, τον κόπο και την ψυχή που καταθέτει, όταν συναντά τους μαθητές και τις μαθήτριες ενός σχολείου. Αναγνωρίζουν την αξία της πνευματικής του/της εργασίας ως φορέα πολιτισμού που εμπνέει, προβληματίζει τον νέο άνθρωπο και συμβάλλει στην πνευματική και ψυχοσυναισθηματική  του εξέλιξη καθώς και στη διαμόρφωσή του σε σκεπτόμενο, ενεργό πολίτη μιας δικαιότερης και πιο ανθρώπινης κοινωνίας. Αυτά στην πολιτισμένη Ευρώπη.

 Στη χώρα μας υπάρχει η βαθιά ριζωμένη πεποίθηση ότι ο/η συγγραφέας οφείλει να προσφέρει τον κόπο, τον χρόνο, το έργο και την ψυχή του/της δωρεάν στα σχολεία -ενώ έχει μια άλλη εργασία για να βιοποριστεί και από την οποία καλείται κάθε φορά να πάρει άδεια- στο όνομα της κοινής αγάπης για το παιδί και το βιβλίο, υποκαθιστώντας την απούσα Πολιτεία που πρώτη έχει απαξιώσει το βιβλίο στην πράξη χρόνια τώρα.

Όταν ένα σχολείο καλεί έναν /μία συγγραφέα, εξυπακούεται πως τα παιδιά θα πρέπει να γνωρίζουν το συνολικό έργο του/της συγγραφέα και να έχουν αξιοποιήσει δημιουργικά το βιβλίο που επέλεξαν για τη συνάντηση μαζί του/της. Και δεν θα πρέπει να θεωρείται προκλητικό το εύλογο αίτημα να προμηθευτούν τα παιδιά το βιβλίο αν και όπως μπορούν, εφόσον ο/η συγγραφέας δεν αμείβεται από κανέναν για τις επισκέψεις που πραγματοποιεί…

…Ας αναλάβει ο καθένας την ευθύνη που του αναλογεί. Και η Πολιτεία θα πρέπει επιτέλους ΕΜΠΡΑΚΤΑ να αναγνωρίσει την αξία του παιδικού βιβλίου ως πολιτισμικό αγαθό, υποστηρίζοντας τους ανθρώπους που το υπηρετούν, ενισχύοντας τις σχολικές βιβλιοθήκες και χαράσσοντας μια ενιαία πολιτική για το παιδικό βιβλίο, όπως ορθά υποστηρίζουν και άλλες φίλες και φίλοι συγγραφείς. Από θεωρία χορτάσαμε…»

Η συγγραφέας Ειρήνη Κούτμου σημείωσε σε σχόλιο της: «…στο σχολείο των δικών μου παιδιών, πέρυσι μεταξύ άλλων, ήρθε μια μουσικός και έπαιξε άρπα στα παιδιά για μια ώρα περίπου. Όλα τα τμήματα εκ περιτροπής παρακολούθησαν την εμψυχωτική αυτή δράση μέσω της μουσικής και μας κόστισε 3€/άτομο.

Μια παρουσίαση βιβλίου, ως αντίστοιχη εμψυχωτική δράση μέσω της λογοτεχνίας, γιατί είναι αυτονόητο πως θα είναι δωρεάν;

Μήπως τελικά χρειάζεται να συνεννοηθούν μεταξύ τους οι εκδοτικοί οίκοι και να ορίσουν κάποιο ελάχιστο χρηματικό ποσό (με νόμιμη απόδειξη) για την παρουσία των συγγραφέων τους σε ένα σχολείο; Ίσως είναι ένα πρώτο βήμα για να αλλάξει κάπως η παγιωμένη πρακτική των δωρεάν παρουσιάσεων βιβλίων στα σχολεία.

Όσων αφορά την πώληση βιβλίων τώρα.

Όταν τα πάνε σε μουσείο, εγώ πάντα δίνω στα παιδιά μου επιπλέον χρήματα μήπως θέλουν να αγοράσουν κάτι από το πωλητήριο ως ενθύμιο. Αντίστοιχα γνωρίζοντας πως θα έρθει συγγραφέας στο σχολείο, πάλι θα τους έδινα χρήματα για να αγοράσουν το βιβλίο αν θα ήθελαν. Ως μητέρα θα πετούσα μάλιστα από τη χαρά μου αν το παιδί μου μου έλεγε ότι αγόρασε ένα βιβλίο γιατί του άρεσε, γιατί το ήθελε η καρδούλα του. Το κράτος έχει κάποιο άλλο σκεπτικό που δεν το αντιλαμβάνομαι…»

Η γνωστή συγγραφέας και κριτικός λογοτεχνίας Μαρίζα Ντεκάστρο επεσήμανε πως η Εταιρεία Συγγραφέων έχει δημοσιοποιήσει μια Χάρτα Δημιουργών του Λόγου, από την οποία παραθέτω χαρακτηριστικά σημεία:

«Προϋποθέσεις για τη συμμετοχή δημιουργών σε εκδηλώσεις σε σχολεία, βιβλιοθήκες, πάνελ, εκπαιδευτικά σεμινάρια, εργαστήρια, διαλέξεις, κ.λπ.

          9 . Καθορίζεται η διάρκεια, ο τύπος (δια ζώσης/ διαδικτυακά) και ο αριθμός των συναντήσεων, το ηλικιακό κοινό και ο αριθμός συμμετεχόντων/ουσών, η παροχή τεχνικού εξοπλισμού, αν κρίνεται απαραίτητη.

          9 α. Καθορίζεται τι προσφέρει ο/η συγγραφέας, ο/η εικονογράφος, ο/η μεταφραστής, κ.α. (απλή παρουσία και συζήτηση με το κοινό, προβολή οπτικοακουστικού υλικού, εκπαιδευτικό εργαστήριο, κ.ά.).

          9 β. Συνεννόηση μεταξύ φορέα, εκδότη/τριας και δημιουργού για την αγορά ή την πώληση βιβλίων στο χώρο ή αποστολής προωθητικού υλικού.

Προετοιμασία της επίσκεψης του δημιουργού εκ μέρους του φορέα που καλεί

10.1. Ενημέρωση του αναγνωστικού κοινού (μαθητές και μαθήτριες/μέλη βιβλιοθηκών/φοιτητές και φοιτήτριες/γενικό κοινό) για το έργο του/της συγγραφέα.

10.2. Προμήθεια του σχετικού βιβλίου από τον φορέα που καλεί.

10.3. Συζήτηση επί του περιεχομένου του έργου πριν την επίσκεψη του δημιουργού….»

Το ζήτημα είναι πως θα πρέπει πρώτα να υπάρξει εγκύκλιος από το υπουργείο Παιδείας που να ξεκαθαρίζει το τοπίο και να επιτρέπει στους εκπαιδευτικούς να προτείνουν βιβλία για αγορά από τους μαθητές εν όψει των επισκέψεων συγγραφέων στα σχολεία.

Και βεβαίως να προβλέπεται πως οι συγγραφείς θα επιτρέπεται να λαμβάνουν αμοιβή για την παρουσία τους σε σχολεία.

Όπως έγραψε ο συγγραφέας Γιάννης Πλιώτας, «το «ακανθώδες» ερώτημα είναι αν πρέπει να αμείβονται οι συγγραφείς παιδικών βιβλίων για μια επίσκεψη σε ένα σχολείο. Για εμένα η απάντηση είναι προφανώς ναι»

 

 

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου: "Γιατί μεγαλώνουμε με τα βιβλία” -στον Βόλο

 

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου 2025, διοργανώνεται εκδήλωση με θέμα “Γιατί μεγαλώνουμε με τα βιβλία”, την Τετάρτη 2 Απριλίου, στις 19:00, στο αμφιθέατρο “Κορδάτος” (κτήριο Παπαστράτος) του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.

Η είσοδος είναι ελεύθερη για το κοινό.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

19:00- 19:15   Έναρξη/Χαιρετισμοί 

• Χαράλαμπος Μπιλλίνης, Καθηγητής, Πρύτανης του Π.Θ.
• Έλενα Αντωνοπούλου, Αντιδήμαρχος Πολιτισμού & Μουσείων Δήμου Βόλου
• Τασούλα Τσιλιμένη, Καθηγήτρια Π.Θ. & Διευθύντρια του ΜΠΕΛ

19:15-19:30   Μουσική. Μέρος Α΄
Μαθητές και Μαθήτριες του Μουσικού Σχολείου Βόλου, υπό τη διεύθυνση του καθηγητή Δημήτρη Καραμανώλη

19:30-20:00   Αναγνώσεις λογοτεχνικών κειμένων  

• Χαράλαμπος Μπιλλίνης, Πρύτανης, καθηγητής του Π.Θ.
• Ελένη Δικαίου, Συγγραφέας Παιδικής & Νεανικής Λογοτεχνίας
• Έλενα Αντωνοπούλου, Αντιδήμαρχος Πολιτισμού & Μουσείων
• Στράτος Τζώρτζογλου, Ηθοποιός
• Μαρία Παπαγιάννη, Συγγραφέας Παιδικής & Εφηβικής Λογοτεχνίας
• Κοτίνα Όλγα-Αμαλία, μαθήτρια του 2ου Δημοτικού Σχολείου Βόλου

20:00-20:15   Μουσική. Μέρος Β΄
Μαθητές και Μαθήτριες του Μουσικού Σχολείου Βόλου, υπό τη διεύθυνση του καθηγητή Δημήτρη Καραμανώλη

20:15-20:45  Αναγνώσεις λογοτεχνικών κειμένων 

• Πέμη Ζούνη, Ηθοποιός
• Θωμάς Ρετσιάνης, Αντιδήμαρχος Πολιτισμού Δήμου Λαρισαίων
• Γιάννης Ζουγανέλης, Τραγουδοποιός
• Λήδα Βαρβαρούση, Εικονογράφος και συγγραφέας παιδικής λογοτεχνίας,
• Μηνάς Βιντιάδης, Δημοσιογράφος και συγγραφέας
• Ζωή Κοτοπούλη & Γιάννης Αγροκώστας, μέλη της θεατρικής ομάδας του Π.Θ. με υπεύθυνη την σκηνοθέτη & θεατροπαιδαγωγό Μαρία Καραζάνου

20:45-21:00   Χορωδία
Μαθητές και Μαθήτριες της Δ΄ τάξης του Δημοτικού Σχολείου «Άλλης Μεριάς» με τους εκπαιδευτικούς Γιάννη Καραλάκο, Σαράφη Κατερίνα και Παυλάκου Έφη

Το πρόγραμμα παρουσιάζει η Καθηγήτρια του Π.Θ. & Διευθύντρια του ΜΠΕΛ, Τασούλα Τσιλιμένη

10ο Πανελλήνιο Συνέδριο: Εκπαίδευση και Πολιτισμός στον 21ο αιώνα

 

Για 10^η συνεχή χρονιά, το Μουσείο Σχολικής Ζωής και Εκπαίδευσης του ΕΚΕΔΙΣΥ, και η Παιδαγωγική Εταιρεία Ελλάδος αυτή τη φορά σε συνεργασία με τη Σχολή Χιλλ και το Τμήμα Διοίκησης Τουρισμού του Πανεπιστημίου Πατρών συνδιοργανώνουν ένα σημαντικό Πανελλήνιο Συνέδριο στις 5-6 Απριλίου 2025 στη Σχολή Χιλλ (Θουκυδίδου 9, Αθήνα 105 57).

Πρόκειται για το 10ο Πανελλήνιο Συνέδριο -Εκπαίδευση και Πολιτισμός στον 21ο αιώνα, το οποίο ήδη έχει ξεπεράσει κάθε προηγούμενο σε αριθμό συμμετοχών, εισηγήσεων και εργαστηρίων που καλύπτουν ένα ευρύτατο φάσμα θεμάτων.

Το Συνέδριο, το οποίο έχει γίνει πλέον θεσμός για την εκπαιδευτική κοινότητα, απευθύνεται σε στελέχη της εκπαίδευσης, εκπαιδευτικούς όλων των ειδικοτήτων και βαθμίδων, φοιτητές, σπουδαστές, ερευνητές,  εμψυχωτές ομάδων άτυπης εκπαίδευσης και σε όποιον ενδιαφέρεται για τις θεματικές του.

Δείτε το πρόγραμμα του Συνεδρίου εδώ.

Δείτε τα εργαστήρια του 10ου Πανελληνίου Συνεδρίου «Εκπαίδευση και Πολιτισμός στον 21ο αιώνα» εδώ.

Το πρόγραμμα του Συνεδρίου περιλαμβάνει:

α. Προφορικές ανακοινώσεις 

β. Κεντρικές Ομιλίες Συμπόσια 

γ. Εργαστήρια 

δ. Ασύγχρονες ανακοινώσεις – e-Posters

ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ

Οι θεματικές ενότητες του Συνεδρίου είναι οι εξής:

• Πολιτισμός και Τέχνες στην Εκπαίδευση
• Μουσειοπαιδαγωγική
• Εκπαιδευτικά Προγράμματα σχολικών δραστηριοτήτων
• Εκπαιδευτικά Προγράμματα Πολιτιστικών Φορέων και Μουσείων
• Εκπαίδευση και Λογοτεχνία
• Καινοτόμες διδακτικές πρακτικές
• Αναλυτικά προγράμματα και σχολικά εγχειρίδια
• Διαπολιτισμική Προσέγγιση
• Ειδική αγωγή
• Εκπαίδευση Ενηλίκων
• Εκπαιδευτική Πολιτική
• Εκπαιδευτική Έρευνα
• Ιστορία της Παιδαγωγικής και της Εκπαίδευσης
• Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης
• Νέες Τεχνολογίες στην Εκπαίδευση
• Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης
• Ευρωπαϊκή Διάσταση στην Εκπαίδευση και στον Πολιτισμό
• Εξ αποστάσεως Εκπαίδευση

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ

Για να παρακολουθήσετε το Συνέδριο συμπληρώστε τη φόρμα συμμετοχής εδώ

• Παρακολούθηση συνεδρίου χωρίς βεβαίωση, δωρεάν
• Παρακολούθηση συνεδρίου: 30 € (περιλαμβάνει δυνατότητα συμμετοχής στα βιωματικά εργαστήρια, πρακτικά σε ηλεκτρονική μορφή, βεβαίωση παρακολούθησης) - 20€  για προπτυχιακούς / μεταπτυχιακούς φοιτητές

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ‒ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

Γραμματεία Συνεδρίου: Ευάγγελος Τσιμέκας

Ηλεκτρονική διεύθυνση: ekedisyconference@gmail.com

ΤΟΠΟΣ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ

5-6 Απριλίου 2025: Σχολή Χιλλ , Θουκυδίδου 9, Αθήνα 105 57

Τα προηγούμενα συνέδρια

Στα εννιά προηγούμενα Συνέδρια ο αριθμός των συμμετεχόντων έφθασε στις 10000  και των εισηγητών στις 3500, ενώ στο Συνεδρίου, έχουν εγγραφεί εκατοντάδες επιστήμονες όλων των ειδικοτήτων:

-Το 1^ο  Πανελλήνιο Συνέδριο «Σχολικά Εγχειρίδια και Εκπαιδευτικά Προγράμματα: Το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον» παρακολούθησαν 700 άτομα και παρουσιάστηκαν 250 εισηγήσεις και εργαστήρια πανεπιστημιακών, καθηγητών, δασκάλων και φοιτητών.

-Το 2^ο Πανελλήνιο Συνέδριο  «Εκπαίδευση στον 21ο αιώνα: Θεωρία και πράξη αναζητώντας ένα ελκυστικό και αποτελεσματικό σχολείο» παρακολούθησαν 900 άτομα και παρουσιάστηκαν 300 εισηγήσεις και εργαστήρια πανεπιστημιακών, καθηγητών, δασκάλων και φοιτητών.

-Το 3^ο Πανελλήνιο Συνέδριο με τίτλο «Εκπαίδευση στον 21ο αιώνα: αναζητώντας την καινοτομία, την τέχνη, τη δημιουργικότητα» παρακολούθησαν πάνω από 1000 άτομα και παρουσιάστηκαν 340 εισηγήσεις και εργαστήρια πανεπιστημιακών, καθηγητών, δασκάλων και φοιτητών.

-Το 4^ο Πανελλήνιο Συνέδριο  «Εκπαίδευση στον 21ο αιώνα: Σχολείο και Πολιτισμός» παρακολούθησαν 1100 άτομα και παρουσιάστηκαν 400 εισηγήσεις και εργαστήρια πανεπιστημιακών, καθηγητών, δασκάλων και φοιτητών.

-Το 5^ο ,  6^ο  και 7^ο  Πανελλήνιο Συνέδριο  «Εκπαίδευση και Πολιτισμός στον 21ο αιώνα» πραγματοποιήθηκαν διαδικτυακά λόγω της Πανδημίας. Τα παρακολούθησαν πάνω από 1000 άτομα στο καθένα και παρουσιάστηκαν πάνω από 400 εισηγήσεις και εργαστήρια σε κάθε ένα από αυτά.

-Το 8^ο Πανελλήνιο Συνέδριο  «Εκπαίδευση και Πολιτισμός στον 21ο αιώνα» παρακολούθησαν 700 άτομα και παρουσιάστηκαν 300 εισηγήσεις και εργαστήρια πανεπιστημιακών, καθηγητών, δασκάλων και φοιτητών.

-Το 9^ο Πανελλήνιο Συνέδριο  «Εκπαίδευση και Πολιτισμός στον 21ο αιώνα» παρακολούθησαν 800 άτομα και παρουσιάστηκαν 350 εισηγήσεις και εργαστήρια πανεπιστημιακών, καθηγητών, δασκάλων και φοιτητών.

Τα πρακτικά των συνεδρίων μπορείτε να τα βρείτε στην ιστοσελίδα του συνεδρίου www.ekedisyconf.weebly.com

Μουσείο Σχολικής Ζωής και Εκπαίδευσης

Αγίας Φιλοθέης 17, Πλάκα, 10556, Αθήνα

Τ: 210 3250341

E: info@ekedisy.gr