Κυριακή 5 Απριλίου: Στα βήματα του Παπαδιαμάντη

Την ερχόμενη Κυριακή, 5 Απριλίου στον Κυριακάτικο περίπατό μας στην Πλάκα θα γνωρίσουμε εκκλησσάκια της περιοχής, θα ακολουθήσουμε τα ίχνη του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη και φυσικά θα φτιάξουμε το δικό μας Πασχαλινό Παραμύθι.






Αντιγράφω από την "Ιστορία μιας τυρόπιττας" του Αλέξανδρου Μωραϊτίδη:

"...Αλλά ημείς ανεκαλύψαμεν τα χρόνια εκείνα και ένα άλλο κατανυκτικώτατον καταφύγιον. Τον Άγιον Ελισσαίον, ένα ιδιωτικόν εκκλησιδάκι, απέναντι των φυλακών του Παλαιού Στρατώνος του ιππικού, παρά την αρχαίαν Αγοράν∙ μέσα εις μίαν αυλήν μεγάλην ωσάν μοναστηρίου, όπου ετελούντο Αγρυπνίαι καθ’ όλας τας μεγάλας εορτάς της Εκκλησίας μας, από τας οποίας ποτέ δεν ελείπαμεν καθοδηγούντες τους ψάλλοντας και ψάλλοντες και ημείς, τους Κανόνας ιδίως, δεξιά ο Παπαδιαμάντης, αριστερά εγώ, με όλην την τέρψιν την οποίαν παρέχει εις την ψυχήν μια απόλαυσις εις εκείνον οπού είναι συνηθισμένος εις τοιαύτην νυκτερινήν προσευχήν. Και ημείς είμεθα συνηθισμένοι από την νήσον μας όπου είναι πολύ γνωσταί αι Αγρυπνίαι όχι μόνον εις εξωκκλήσια αλλά και εις τους δύο ενοριακούς ναούς.

Περί το μεσονύκτιον λοιπόν αφού έκαμα τας διορθώσεις των της παραμονής περιγραφών μου της αγοράς εις την Ακρόπολιν , μετέβην βιαστικά εις τον Άγιον Ελισσαίον, όπου είχε προχωρήσει πλέον η Αγρυπνία. Εύρον δε τον ναΐσκον γεμάτον από κόσμον. Ο χειμών ήτο αρκετά δριμύς το έτος εκείνο, η δε πυκνή του ναΐσκου συρροή των ευλαβών αγρυπνιστών απετέλει μίαν ευάρεστον θερμότητα, οπού και ο πλέον ατίθασος εις τα τοιαύτα ημπορούσε να την ανεχθή. Μέχρι του τέμπλου είχον προχωρήσει οι πιστοί, προς δε το δυτικόν μέρος, προς τον Νάρθηκα, ήσαν αι γυναίκες παρακολουθούσαι με προσοχήν την ώραν εκείνην την γινόμενην ανάγνωσιν εις την υπόθεσιν της εορτής. Είχε τελειώσει ο Εσπερινός, έγινεν η ευλόγησις των άρτων, και μετά την Ανάγνωσιν θα ήρχιζεν ο όρθρος, το ωραιότερον μέρος της Ακολουθίας της ορθοδόξου εκκλησίας διά τους θεσπεσίους ύμνους του Κοσμά του Δαμασκηνού, διά τους γλυκυτάτους πολυελαίους, τους τρεις ψαλμούς του Δαβίδ, διά τους Κανόνας είτα, ότε εκυριάρχει ο Παπαδιαμάντης, ψάλλων με την άχρουν εκείνην ασθενικήν φωνήν του, αλλά με το περιπαθές αλησμόνητον ύφος κατορθώνων να μεταδίδη τον ενθουσιασμόν του εις τους ακούοντας, οι οποίοι χωρίς να θέλουν τον παρηκολούθουν και αυτοί εις τας αρμονικάς κινήσεις του εν τω ψάλλειν, ότε εκινείτο όλος κ’ εχόρευε κ’ ελαφρώς εκτύπα τας χείρας του επί του αναλογίου και τους πόδας επί του ξυλίνου δαπέδου, χωρίς να γεννά καμμίαν χασμωδίαν. Εισήλθον μετά κόπου διασχίσας την πυκνήν των πιστών Σύναξιν, και με το βλέμμα ανερευνούσα να συναντήσω τον καλόν μου εταίρον μέσα εις το πυκνόν εκείνο εκκλησίασμα, ότε τον βλέπω. Η χαρά μου εζωγραφήθη αμέσως εις τα μάτια μου και τα χείλη. Ήτο εκεί όρθιος επί του στασιδίου του, διότι ουδέποτε εκάθητο, και έβλεπε προς την θύραν και αυτός, αναμένων με.

Ένεκα της επισυμβάσης την νύκτα εκείνην θαλασσινής θυέλλης, το ευρωπαϊκόν ταχυδρομείον παρημποδίσθη εις την Κέρκυραν, και ελεύθερος πλέον από αναμονήν εις το δημοσιογραφικόν του γραφείον, με έκτακτον όλως χαράν διά την δημοσιογραφικήν του αργίαν, πολύ ενωρίς είχε προσέλθει εις τον Άγιον Ελισσαίον (Στην εφημερίδα Ακρόπολις εργαζόταν και ο Παπαδιαμάντης).

Η Αγρυπνία εξηκολούθησε κατόπιν προβαίνουσα ομαλώς με πολλήν τάξιν και με πολλήν ψαλτοφωνίαν, καθ’ ην εψάλλαμεν τους Κανόνας κατά το σύνηθες προς χαράν όλου του εκκλησιάσματος∙ έληξε δε περί την πέμπτην πρωινήν ώραν, ότε συγχρόνως απέλυον τότε και οι ενοριακοί ναοί, και ετελείτο ούτω μια έκτακτος πανηγυρική κίνησις έξω εις τας οδούς των διαφόρων συνοικιών, ως κατά την ημέραν του Πάσχα, ότε διάφοροι όμιλοι πιστών, γυναίκες και άνδρες συνηντώντο εις τας οδούς εξερχόμενοι από τους ναούς και μεταβαίνοντες εις τας οικίας των.

Τότε προτείνω εις τον Παπαδιαμάντην, χωρίς να του εξαγορευθώ το μυστικόν μου το απόκρυφον, να μεταβώμεν εις το Αναβρυτήριον εις τον φούρνον του γερο-Μίχα να φάγωμεν λουκουμάδες-ημέρα οπού είναι, του είπα. Εκείνος ευχαρίστως αποδεχθείς την πρότασίν μου, δεν έδειξε καμμίαν απαρέσκειαν. Μας ηκολούθησε δε και τις αχώριστος φίλος μας ως φίλος των Αγρυπνιών, ο Θεοφάνης, ένας ευλαβέστατος χριστιανός, γηγενής Αθηναίος, ανήκων εις μίαν από τας πλέον αρχοντικάς οικογενείας της μεσαιωνικής πόλεως, σπουδάσας τα νομικά αλλά μη θελήσας να μετέλθη τον δικηγόρον. Κάτοχος δε περιουσίας ακινήτου έμενεν αργός, έχων μόνην ενασχόλησίν του να συλλέγη πληροφορίας περί του Αγίου Βασιλέως οπού κοιμάται εις τα υπόγεια της Αγ. Σοφίας, προφορικάς και γραπτάς, και αγοράζων προφητικά βιβλία από τα παλαιοπωλεία. Συχνά τον έβλεπε κανείς εις τα Χαυτεία με το σάλι του εις την πλάτην του και τον ναργιλέ του εις το στόμα, αναμένοντα να συναντήση ταξιδιώτην τινά είτε εκ της ελευθέρας Ελλάδος είτε εκ της δούλης, ίνα συμπληρώση τας προφητικάς πληροφορίας του. Ο καλός και αγαθός ούτος χριστιανός, καθήμενος πλησίον του παντοπωλείου Καχριμάνη, εσχετίσθη πολύ στενώς μαζί μας και συχνά ελάμβανε μέρος εις τα δείπνα μας. Αυτός μας ωδήγησε την πρώτην φοράν και εις τον Άγιον Ελισσαίον εις τας Αγρυπνίας του. Αυτός και κατά τα δείπνα μας, εντείνων την φαιδρότητά μας, μας εδιηγείτο πολλάκις πολλά και παράδοξα∙ ότι ένα βράδυ εις την οδό Ερμού συνήντησε τον Γέροντα του Υμηττού, ένα πρόσωπον φανταστόν, περί ου έγραφε τότε η Νέα Εφημερίς πολύ περίεργα και υπερφυή πράγματα. Αλλ’ έως ου τον πλησιάση να ομιλήση μαζί του, μας έλεγεν, έγινεν άφαντος…"

Δηλώσεις συμμετοχής : Τηλέφωνο 2103250341, Email info@ekedisy.gr
Ώρες λειτουργίας Γραμματείας: Δευτέρα-Σάββατο 10:00-18:00
Μουσείο Σχολικής Ζωής και Εκπαίδευσης
Τριπόδων 23, Πλάκα Αθήνα
http://www.ekedisy.gr/
info@ekedisy.gr