Πέμπτη 26 Νοεμβρίου 2020

Το μυστήριο του ναού της Αθηνάς Παλληνίδος...

 Κάνοντας έναν μεγάλο περίπατο, έφτασα στην περιοχή Γέρακα/ Παλλήνης δίπλα στον Σταυρό. 



Εκεί είδα κάποια ερείπια και μια πινακίδα πληροφορεί πως στο σημείο αυτό βρισκόταν το ιερό της Αθηνάς Παλληνίδος.



Δεν ξέρω βεβαίως τι ενέργειες έχουν γίνει, πάντως είναι εμφανής η εγκατάλειψη του χώρου μετά την ανασκαφή και την τοποθέτηση της πινακίδας, αλλά και κάποιων προστατευτικών για τα ερείπια. Αναρωτιέμαι πάντως πως ακριβώς χτίστηκαν τα γύρω σπίτια...




Και δεν μιλάμε για κάποιο ...ασήμαντο αρχαιολογικό εύρημα

Το μυστήριο της υπόθεσης είναι η πιθανότητα η ανωδομή του ναού να βρίσκεται στην Αρχαία Αγορά!

Διαβάζω στο  http://archaeologia.eie.gr/ σχετικά με τον Ναό του Άρεως

"Πρόκειται για μαρμάρινο ναό δωρικού ρυθμού που οικοδομήθηκε περί το 440 π.Χ. Κατά παράδοξο τρόπο, σώζεται μεγάλο τμήμα του ναού, όχι όμως και η θεμελίωσή του. Η διαπίστωση αυτή οδήγησε στο συμπέρασμα ότι κάπου στους πρώιμους αυτοκρατορικούς ρωμαϊκούς χρόνους (ύστερος 1ος αι. π.Χ.) ο ναός μεταφέρθηκε κυριολεκτικά ολόκληρος από αλλού στο κέντρο του τετραγώνου της Αγοράς, στον ελεύθερο χώρο απέναντι από τον ναό του Πατρώου Απόλλωνος, μόλις στα βόρεια του Ωδείου του Αγρίππα, όπου ξαναχτίστηκε πάνω σε καινούρια θεμέλια και αφιερώθηκε στην λατρεία του Άρεως...

Ένας πιθανώτερος τόπος προέλευσης του αρχιτεκτονήματος που μας απασχολεί ήρθε στο φως μόλις πριν από λίγα χρόνια· πρόκειται για τα θεμέλια του ναού της Αθηνάς Παλληνίδος στην Παλλήνη (Γλυκά Νερά), ανάμεσα στην Πεντέλη και στον Υμηττό. Η πλήρης απουσία καταλοίπων της ανωδομής του κτιρίου έκανε πολλούς να πιστέψουν ότι αυτός ήταν ο ναός που μεταφέρθηκε στην αθηναϊκή Αγορά και αφιερώθηκε στον Άρη την περίοδο της Ρωμαιοκρατίας.

Παρ’ όλ’ αυτά, δεν έχουμε ξεκάθαρες ενδείξεις ως προς τον τόπο όπου ο ναός είχε κατ’ αρχάς οικοδομηθεί. Άλλωστε, κατά τον 1ο αι. π.Χ. παρατηρείται εν γένει η τάση για μεταφορά από την ύπαιθρο της Αττικής στην πόλη είτε ολόκληρων εγκατειλημμένων ναών είτε μελών ναϊκών οικοδομημάτων με σκοπό την επισκευή ήδη υπαρχόντων μνημείων ή την ανέγερση νέων. Αιτία γι’ αυτές τις ενέργειες στάθηκε η ανάγκη δημιουργίας χώρων για την άσκηση της αυτοκρατορικής λατρείας. Ενδεικτικό της τάσης αυτής είναι το γεγονός ότι στην ρωμαϊκή Αθήνα μαρτυρούνται 12 βωμοί του Οκταβιανού Αυγούστου και 94 του Αδριανού..."



Δείτε εδώ την αναπαράσταση του ναού από τον Μ. Κορρέ και κάποια ιστορικά στοιχεία από το https://www.archaiologia.gr/ 



Η Παλλήνη ήταν η ηγεμονεύουσα πόλη ενός «κοινού» με κέντρο το ιερό της Αθηνάς Παλληνίδος, μιας από τις ελάχιστες θεότητες της αρχαιότητας που είχαν παρασίτους. Ο μεγάλος τους αριθμός, που αναφέρεται σε επιγραφή των μέσων του 4ου αιώνα π.Χ., δείχνει την αίγλη της θεάς και τη μεγάλη απήχηση που είχε το ιερό της στους πιστούς της σε όλους τους δήμους της Αττικής. Σημαντικότατο στοιχείο για τη σπουδαιότητα του ιερού της Αθηνάς στην Παλλήνη είναι η συμμετοχή του «άρχοντα βασιλέα» της Αθήνας στις τελετουργίες που γίνονταν στο ιερό (επί Πυθοδώρου άρχοντος το 431/2).

Πρόκειται για δωρικό, περίπτερο, εξάστυλο ναό των μέσων του 5ου αιώνα π.Χ. με πλάτος 16,35 μ. και μήκος 35,25 μ. Ο αριθμός των κιόνων στις μακρές πλευρές ήταν 13 και το μεταξόνιο 2,685 μ. Το ιερό της Παλληνίδος μνημονεύεται από τον Ησύχιο, τον Αριστοτέλη, τον Ευριπίδη, τον Αριστοφάνη. Την κυριότερη όμως αναφορά κάνει ο Ηρόδοτος, ο οποίος τοποθετεί εδώ τη μάχη του Πεισίστρατου με τους Αλκμεωνίδες (541 ή 539 π.Χ.).

Η Παλλήνη συνδέεται με πολλούς αττικούς μύθους.  Είναι το πεδίο της Γιγαντομαχίας, στη διάρκεια της οποίας η Αθηνά σκότωσε τον γίγαντα Πάλλαντα ή, σε άλλη εκδοχή, τη Γοργόνα, σχετίζεται με την ιστορία του Εριχθόνιου και με τον Θησέα και τον συνοικισμό του.

Την αρχαιότητα της λατρείας της Αθηνάς στην Παλλήνη μαρτυρούν τα πτηνόμορφα ειδώλια που βρίσκονται στην επίχωση των θεμελίων του κλασικού ναού, προέρχονται από γειτονικό αρχαϊκότατο ιερό και χρονολογούνται στο τέλος του 8ου, αρχές του 7ου αιώνα π.Χ. Έχουν σχετισθεί με λατρεία πηγαίων νερών, ενώ όσα από αυτά φέρουν κράνος ίσως αποτελούν πρώιμη μορφή της Αθηνάς Ιππίας.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου