25 Ιουλίου 1974: Οι εξόριστοι της Γυάρου φθάνουν στο Πόρτο Ράφτη...

"...Το Λιμάνι του Πόρτο Ράφτη… Ίσως ποτέ δεν είχε αντικρίσει τόπο με τόση λαχτάρα, όσο αυτό το λιμάνι, εκείνο το καλοκαίρι του 1974, όταν με το «Σκίρων» γύρισε από τη Γυάρο μαζί με τους άλλους εξόριστους.
Η Γυάρος… σαράντα χρόνια τώρα δεν έλεγε να φύγει από τους εφιάλτες του. Και μόνο σαν την έβλεπες, ανατρίχιαζες. Ένας απέραντος βράχος. Μια ανεμοδαρμένη φυλακή. Όπως είπε κάποιος συγκρατούμενός του με μαύρο χιούμορ, στη Γυάρο υπήρχαν δυο μελτέμια: Ένα που ξεκινούσε τον Μάιο και τέλειωνε τον Οκτώβριο κι ένα που ξεκινούσε τον Οκτώβριο και τέλειωνε τον Μάιο.

Τόπος εξορίας από την εποχή των Ρωμαίων. Όταν δικτάτορας της Ρώμης ήταν ο Σύλλας είχε στείλει εκεί χιλιάδες πολιτικούς του αντιπάλους. Ελάχιστοι επέζησαν.

ουθενά χώμα. Πουθενά νερό… Λίγες μέρες μετά το Πολυτεχνείο, ένα περιπολικό σταμάτησε έξω από το σπίτι τους στο Πόρτο Ράφτη. Η Ζωή ήταν στις μέρες της, έγκυος στον Οδυσσέα… Έφυγε ήρεμα από το σπίτι. Πρόλαβε να δει μόνο τα δακρυσμένα μάτια της. Ο Μιχαλάκης τους, δυο χρονών αγόρι κοιτούσε φοβισμένος να παίρνουν οι αστυνομικοί τον πατέρα του.

Ο παππούς Λευτέρης προσπαθεί να σβήσει από το μυαλό του εκείνους τους μήνες πάνω στο βράχο. Να φτάσει σε εκείνη τη μέρα που είδε τον γιο του τον Οδυσσέα για πρώτη φορά, αγκαλιά στα χέρια της Ζωής του. Και τον Μιχαλάκη δίπλα να κρατιέται σφιχτά από τη φούστα της. Έγιναν όλοι μια αγκαλιά. Τα δάκρυα έτρεχαν ποτάμι.

Πατέρας γιός πρώτη φορά φιλήθηκαν
γνώρισ' ο κόσμος τ' άσπρα μαλλιά θυμήθηκαν

Σπαθίζει τις πίκρες
ήλιος λαμπρός
στους δρόμους γιορτή
τραγούδι ανεμίζει
πλήθος λαός
κι ένα πουλάκι λαλεί:

-Είμαστ' οι πρώτοι κι ακολουθάνε
αναστημένοι χίλιοι νεκροί
ίδιοι καιροί ξημερώνουνε πάλι
να η φωτιά να η ζωή.

Το τραγούδι του Σαββόπουλου που μιλούσε για κάποιους άλλους εξόριστους, ερχόταν πάντα στο μυαλό του, όταν θυμόταν εκείνες τις στιγμές… Και τα δικά του τα μαλλιά είχαν ασπρίσει στη Γυάρο… 40 χρόνια. Κι ο κόσμος φαίνεται να ξεχνάει. Κι ακόμη χειρότερα να μη θέλει να μάθει..." 

Από το βιβλίο μου Η κούπα του Πτολεμαίου -Περιπέτεια στο Πόρτο Ράφτη Για να μαθαίνουν τα παιδιά και να μη γίνονται ανιστόρητοι ενήλικες. Τη φωτογραφία ανάρτησε ο Κώστας Ζαχαριάδης

Ακολουθεί φωτογραφικό υλικό από διάφορα αρχεία 

Αυτό που δεν γνώριζα είναι ότι και ο θείος μου Σεραφείμ Στοφόρος, ήταν από τους πρώτους που εξορίστηκαν στη Γυάρο το 1948.

Απόσπασμα από το βιβλίο "Απαγορεύεται" του Ανδρεά Νενεδάκη "25/9/1948... Ο Στόφορος Σεραφείμ έχει γίνει ανάπηρος, τον χτύπησαν τζιμάνια με τον φύλακα Ιωαννίδη, του 'σπασαν το πόδι γιατί δεν τους έφτιασε μαγκούρες να χτυπούν τους κρατούμενους...."