Γενέθλια πόλη: Ρώμη η αιώνια αγάπη

 Το διήγημα αυτό δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Ελεύθερος Τύπος" στις 25/8/2021, στο πλαίσιο αφιερώματος που επιμελήθηκε ο Ελπιδοφόρος Ιντζέμπελης...

Γενέθλια πόλη: Ρώμη η αιώνια αγάπη 

Διαβάζοντας ανάποδα το όνομα της πόλης, Roma διαβάζεις Amor… Το έγραφε στο πίσω μέρος ενός πακέτου τσιγάρων ο Βασίλης Βασιλικός στην ταινία του Δημήτρη Μαυρίκιου «Στον δρόμο του Λαμόρε». Τότε το συνειδητοποίησα για πρώτη φορά.

Φύγαμε από τη Ρώμη όταν ήμουν μόλις λίγων μηνών. Όμως είχε μπει στη καρδιά μου. Και η πόλη και η χώρα. Πρόλαβαν να τρυπώσουν και να τις πάρω μαζί μου στην πτήση της επιστροφής.

Με θυμάμαι το 1970, στο πρώτο Παγκόσμιο Κύπελλο (έτσι το λέγαμε τότε κι όχι Μουντιάλ) που έδειξε η ασπρόμαυρη τηλεόραση ζωντανά να πέφτω από τα ουράνια στα τάρταρα.

Ομολογώ πως ήμουν, είμαι και θα είμαι οπαδός της Εθνικής Ιταλίας. Της Scuadra Azzura. Τότε στον ημιτελικό, στο πιο συγκλονιστικό για μένα παιχνίδι όλων των εποχών είχαμε νικήσει τη Γερμανία 4- 3. Ονομάστηκε εκ των υστέρων «Παιχνίδι του αιώνα».

Ο τελικός μια τραγωδία. Παρά την ισοφάριση του Ρομπέρτο Μπονισένια, χάσαμε 4- 1 από τη Βραζιλία του Πελέ. Για πρώτη και μοναδική φορά έκλαψα για την ήττα σε ποδοσφαιρικό αγώνα…

Το 1994 δεν έκλαψα αλλά έπαθα σοκ. Πάλι με τη Βραζιλία στον τελικό. Χάσαμε στα πέναλτι 3-2. Στην ιστορία έχει μείνει το χαμένο πέναλτι του Ρομπέρτο Μπάτζιο, του εκπληκτικού ποδοσφαιριστή που είχε οδηγήσει την Ιταλία στον τελικό.

Πολλά χρόνια αργότερα έμαθα πως εκείνος ο τελικός του 1970 με το ντροπιαστικό 4- 1 στοίχειωνε μια ζωή τον Μπάτζιο, που είχε ορκιστεί κάποτε να είναι αυτός που θα έπαιρνε τη ρεβάνς.

Το ποδόσφαιρο όμως είναι το λιγότερο. Παρά τον πρόλογο αυτό, δεν υπήρξα ποτέ φανατικός φίλαθλος και ελάχιστες φορές έχω βρεθεί σε γήπεδο να παρακολουθώ αγώνα.

Είναι οι συζητήσεις των γονιών μου στα Ιταλικά, οι γεύσεις της «μαμαδίστικής» κουζίνας που είχαν πάντα άρωμα Ιταλίας. Νιόπαντρη η μητέρα μου τότε, έμαθε Ιταλικά και μαγειρική στο σπίτι που νοίκιαζαν στη Via Catania 21 στη Ρώμη. Ο πατέρας μου είχε σπουδάσει στην Πάρμα.

Λίγο μετά το άτυχο Παγκόσμιο Κύπελλο, βρέθηκα για πρώτη φορά στη ζωή μου στην Ιταλία. Ένα μαγικό ταξίδι με αυτοκίνητο. Μόνο που κινηθήκαμε στο Βορρά και δεν πήγαμε στη Ρώμη. Όμως ο έρωτάς μου για τη χώρα έγινε ακόμη πιο βαθύς.

Γυρίσαμε με καράβι από την Ανκόνα. Εκεί, στο πρώτο μου μεγάλο ταξίδι με καράβι, νομίζω ερωτεύθηκα για πρώτη φορά! Μια μελαχρινή Ιταλίδα. Ήταν ένα ζευγάρι που μοιραζόμασταν το ίδιο τραπέζι στην τραπεζαρία. Τότε δεν υπήρχαν οι απαγορεύσεις για το κάπνισμα και τη θυμάμαι -ο Ιταλός …ανταγωνιστής έχει σβηστεί από τη μνήμη μου- να καπνίζει Marlboro. Το χαρακτηριστικό πακέτο με το κόκκινο χρώμα. Νόμιζα πως ήταν Ιταλικά τσιγάρα και πέρασε καιρός για να λυθεί η παρεξήγηση. Φυσικά όταν πρωτοκυκλοφόρησε η ελληνική εκδοχή τους ήμουν από τους πρώτους που έτρεξαν να αγοράσουν. Κι έγινε η μάρκα μου μέχρι που τα πρόδωσα για τα Camel. Και οι προδοσίες αυτές συνεχίστηκαν μέχρι που έκοψα τελείως το κάπνισμα.

Την αγάπη μου για την Ιταλία δεν την πρόδωσα. Ιταλικός κινηματογράφος, λογοτεχνία, πολιτική, μουσική, μαγειρική. Και πολιτική: Ιταλικό Κομμουνιστικό Κόμμα, Μπερλίνγκουερ, Γκράμσι, Ροσάνα Ροσάντα…

Όμως τα χρόνια πέρασαν και ο σφοδρός μου έρωτας είχε γίνει πλατωνικός. Κι όλο έλεγα πως θα μάθω ιταλικά κι όλο δεν μάθαινα. Κι όλο έλεγα πως θα ταξιδέψω κι όλο δεν ταξίδευα.

Μέχρι που ήρθε το πλήρωμα του χρόνου. Πενήντα χρόνια από τότε που γεννήθηκα και βρίσκομαι μπροστά στον έρωτα της ζωής μου: Την αιωνία πόλη. Και σε αντίθεση μ’ αυτό που συχνά συμβαίνει, αντί η πραγματικότητα να με απογοητεύσει, ξυπνάει κάθε είδους νέα αισθήματα.

Γοητεύομαι από τα πάντα, όπως ο ερωτευμένος που αδυνατεί να διακρίνει οποιοδήποτε ψεγάδι στην αγαπημένη του. Οι δρόμοι, τα κτίρια, η γλώσσα, οι άνθρωποι, τα χρώματα. Μια ψιλή ανοιξιάτικη βροχούλα πάνω από τον Τίβερη, το άγαλμα της Δάφνης στη Βίλα Μποργκέζε, το Πάνθεον, η Πιάτσα Ναβόνα, η Φοντάνα ντι Τρέβι. Αναμνήσεις από τη Ντόλτσε Βίτα. Τα Ισπανικά σκαλιά και οι διακοπές στη Ρώμη. Οι μικρές τρατορίες. Η πίτσα και η γεύση του κρασιού. Τα παγωτά. Κατακτημένος πλήρως βαδίζω στους δρόμους αλλοπαρμένος. Το Κολοσσαίο. Οι αψίδες.

Όλα μοιάζουν σαν μουσική. Σαν μια όπερα στημένη για τα μάτια μου.

Αποφασίζω να βάλω τέρμα σε αυτή την πλατωνική σχέση!

Θέλω να επιστρέψω. Να ανακτήσω τον χαμένο χρόνο. Όταν δεν είμαι εκεί γυρίζω με τις ταινίες και τα βιβλία. Αρχίζω να μαθαίνω τη γλώσσα.

Όταν γυρίζω, η μουσική της πόλης αποκτά και στίχους. Πόσο όμορφο είναι να καταλαβαίνεις τι λένε οι άνθρωποι γύρω σου! Να μπορείς να αρθρώσεις τις δικές σου λέξεις. Η Ρώμη με κάνει να νιώθω πως ποτέ δεν είναι αργά. Για τίποτα.

Σαν την ηρωίδα του Γούντι Άλεν στην ταινία «To Rome With Love», βρήκα κι εγώ μια αγάπη στα Ισπανικά Σκαλιά κι ας μην ήταν εκεί. Είχε περάσει κάποτε από το ίδιο σημείο κι είχε αφήσει εκεί το ανεπαίσθητο άρωμά της. Που μόνο εγώ μπορούσα να μυρίσω.

Το ακολούθησα μέχρι το Καφέ Γκρέκο στη Via Condotti. Ήπια έναν εσπρέσο φτιαγμένο από τα γοητευτικά χέρια μιας Ιταλίδας, που μου θύμισαν τα δικά της κι ας μην τα είχα δει. Ήξερα πως ακόμη και το φλιτζάνι που έπινα τον καφέ μου, ήταν το ίδιο που είχε χρησιμοποιήσει κι εκείνη.

Όταν δεν με έβλεπε κανείς της έδωσα ένα φιλί, αγγίζοντας απαλά το σημείο όπου είχαν ακουμπήσει τα χείλη της. Ζάλη μου έφερε.

Μετά πήγα στη Cinecittà. Ακολούθησα την ξενάγηση που είχε ακολουθήσει και ανέβηκα στη βέσπα από τις «Διακοπές στη Ρώμη» μέσα στο μουσείο. Ήξερα πως κι εκείνη θα είχε κάνει την ίδια σκανδαλιά.

Επιστρέφοντας στην Αθήνα. Διασταυρωθήκαμε στο αεροδρόμιο. Δεν με αναγνώρισε. Αντιμετώπισε το βλέμμα μου με απορία.

Όμως είχα αποφασίσει να μην το βάλω κάτω.

Η πτήση για Ρώμη είχε κενές θέσεις. Έκλεισα αμέσως μία.

Πήρα τηλέφωνο στη δουλειά και τους είπα πως κάτι έτυχε και θα έμενα λίγο ακόμη στη Ρώμη. Μου έκλεψαν υποτίθεται την ταυτότητα.

Μπήκα πάλι στο αεροπλάνο. Η κενή θέση ήταν δίπλα της.