Μια εκδήλωση για την επανέκδοση του «Ψυχή βαθειά»

 

Μια εκδήλωση για την επανέκδοση του «Ψυχή βαθειά»

«…Η Γερμανία θα ματαγίνει κράτος και θα διαφεντεύει. Κι εσύ που πήγες και σκοτώθηκες με τ’ αδέρφια σου στ’ αντάρτικα, μη περιμένεις. Άλλοι θα γίνουν και συ θα χορτάσεις φτώχεια και κατατρεγμό.

Είχε δίκιο ή δεν είχε; Γιατί όπως και να το κάμεις, όπως και αν το πεις, όπως και αν το φέρεις εμείς είμαστε οι ηττημένοι. Κι ο σπόρος που ρίξαμε, δε φύτρωσε. Κι ήρθαν μέρες που κόπρισαν τον τάφο μας. Κάθομαι καμιά φορά και σκέφτομαι, αν σηκώνονταν όλα αυτά τα εκατομμύρια που σκοτώθηκαν, Άγγλοι, Γάλλοι, Ρώσσοι, Αμερικάνοι, Έλληνες και λοιποί και ρώταγαν τους ζωντανούς «Γιατί σκοτωθήκαμε εμείς;», φαντάζεσαι τι θάχανε να τους πουν;…»

Διαβάζοντας αυτό το απόσπασμα από το βιβλίο του Γιώργη Χαλατσά «Ψυχή βαθειά» που επανέκδωσε ο Προοδευτικός Σύλλογος «Τα Καστέλλια» στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στις 15 Νοεμβρίου 2022 στην Αγία Παρασκευή, μια συγκίνηση μας διαπέρασε όλους.

Τα λόγια του ήρωα της Αντίστασης Δήμου Πολύχρονου, όπως τα κατέγραψε ο μεγάλος Καστελλιώτης συγγραφέας συγκλονίζουν και σήμερα με την αλήθεια τους.

Η βραδιά αυτή που ζήσαμε ήταν πραγματικά ξεχωριστή. Οι οικογένειες τόσο του Γιώργη Χαλατσά, όσο και του Δήμου Πολύχρονου ήταν εκεί και μοιράστηκαν μαζί μας κάποιες στιγμές και αναμνήσεις, από τη φιλία των δυο ανδρών, από τις κουβέντες τους κάτω από τη κληματαριά που οδήγησαν σε αυτό το συγκλονιστικό από κάθε άποψη βιβλίο.

Δεν ξέρω πόσοι στο χωριό μας γνωρίζουν ότι ο Δήμος Πολύχρονος ήταν εκ των πρωταγωνιστών, δίπλα στον Άρη Βελουχιώτη, της ανατίναξης της γέφυρας του Γοργοποτάμου, μιας εκ των κορυφαίων στιγμών της Εθνικής Αντίστασης.

Γράφει για τους Πολυχροναίους και τον Καραλίβανο ο Θόδωρος Μαλισιάνκος:

«…Μπορεί να ήσαν λίγοι αλλά σίγουρα αποτέλεσαν τα στελέχη της μύησης, τους δασκάλους στον κλεφτοπόλεμο, για την χρησιμοποίηση του ορεινού εδάφους, την ενέδρα, τον αιφνιδιασμό του εχθρού κ.α. Πολέμησαν γενναία και αποτελεσματικά. Ορμητικοί και ατρόμητοι πολεμιστές, χωρίς να λογαριάζουν τον κίνδυνο, έπεσαν σχεδόν όλοι, δίνοντας ηρωικά τη ζωή τους στον απελευθερωτικό αγώνα. Το έδειξαν και στη μάχη του Γοργοπόταμου, που σαν ακροβάτες πάνω στις βρεγμένες ράγες της γέφυρας, με το βάραθρο να χάσκει κάτω, έτοιμο να τους καταπιεί, και τους Ιταλούς να γαζώνουν, πήδηξαν μέσα στα πολυβολεία και τους εξουδετέρωσαν…»

Ανάμεσά τους κι ο Δήμος. Και δυστυχώς αντί να αναγνωριστεί και να τιμηθεί η προσφορά του, αντιμετώπισε κάθε είδους διώξεις.

Ήταν ελάχιστη υποχρέωσή μας ως Σύλλογος, ακόμη και εκ των υστέρων να αποδώσουμε τη τιμή που του πρέπει.

Θα πραγματοποιηθεί προσεχώς γι’ αυτόν τον σκοπό εκδήλωση και στα Καστέλλια, ενώ θα υπάρξει και σχετικό αφιέρωμα στην εφημερίδα.

Στην εκδήλωσή μας συμμετείχαν και εκπρόσωποι της Ομάδας Προφορικής Ιστορίας Χαλανδρίου, που μοιράστηκαν την παράλληλη ιστορία ενός άλλου αγωνιστή, οποίος κατά πάσα πιθανότατα πολέμησε δίπλα στον Δήμο Πολύχρονο.

Πόσοι ξέρουν άραγε το τραγούδι που εκείνα τα χρόνια ακουγόταν στα βουνά της Ρούμελης;

Ο Άρης βγήκε στα βουνά

μαζεύει παλληκάρια,

Ζητάει τον Καραλίβανο

και τους Πολυχροναίους

 

Να πως περιέγραψε ο Δήμος Πολύχρονος τη γνωριμία του με τον Άρη στον Γιώργη Χαλατσά:

«…Εγώ τον Άρη τον περίμενα κάπως αλλιώς. Έτσι όπως ήταν απάνω ξεσκούφωτος, όρθιος και αναμαλλιασμένος με τη σβραχνή φωνή, αποϊδείς δε μου πολυγιόμιζε το μάτι. μ εντυπωσίασε το σπαθάτο βλέμμα του και τα λόγια του πούβγαιναν κοφτά, στρογγυλά και μετρημένα σαν χάντρες. Όσο ζύγωνες κοντύτερα, τόσο καταλάβαινες ότι τούτος ήταν γεμάτος ψυχή. Ψυχή βαθειά. Είχε πιστέψει και μιλούσε με θυσία…»

Όπως μας είπαν η κόρη κι οι εγγονές του Δήμου Πολύχρονου, έτσι ακριβώς τα έλεγε ο πατέρας και παππούς τους. Ο συγγραφέας απέδωσε ακριβώς τη δύναμη ψυχής που είχε αυτός ο άνθρωπος.

Όλοι όσοι βρεθήκαμε αντάμα αυτό το βράδυ νιώσαμε σαν μια μεγάλη Καστελλιώτικη οικογένεια.

Οι κουβέντες συνεχίστηκαν ανά συντροφιές και οι μικρές ιστορίες ενώθηκαν για να φτιάξουν την Ιστορία…