Κυνήγι θησαυρού, δημιουργία παραμυθιού: Ένα γελαστό απόγευμα στο Μουσείο Βρανά στη Γέρα

Τη Κυριακή 17 Νοεμβρίου το απόγευμα στο Ελαιοτριβείο -Μουσείο Βρανά (Παπάδος) περάσμα εένα πραγματικά χαμογελαστό απόγευμα με τα παιδιά της Γέρας.

Με αφορμή την παρουσίαση του βιβλίου «Ο χαμένος μύθος του Αισώπου» (εκδόσεις Μίνωας) διασκεδάσαμε με ένα κυνήγι θησαυρού.

Τα παιδιά ακολουθώντας τα στοιχεία που υπήρχαν σε διάφορα σημειώματα, κατάφεραν να βρουν που έκρυψαν οι «κακοί» της ιστορίας τον «Χαμένο μύθο του Αισώπου» που άρπαξαν από τη Σάμο.

Έτσι θα ξεναγήθηκαν με έναν διαφορετικό τρόπο σε αυτό το πολύ ξεχωριστό Μουσείο, ενώ μέσα από τον «χαμένο μύθο» που βρήκαν , τους δόθηκε η ευκαιρία να ανακαλύψουν την αξία της αλληλεγγύης και της τέχνης.

Στην είσοδο του Μουσείου

Εσύ πώς θα πήγαινες τα βαρέλια με το λάδι στο Πέραμα; Παλιά μ’ αυτό τα μετέφεραν. Κάποιος έχει κρύψει εκεί ένα σημείωμα για να φτάσει με σιγουριά στα χέρια του Βρανά Νικολάου ή μήπως του Νικόλαου Βρανά; Όμως ξεχάστηκε. Μπορείς να το βρεις;

Σημείωμα στο καρότσι:

Σε όλα τα στάδια όμως ήταν απαραίτητη μια καλή ζυγαριά. Πρώτα απ’ όλα ζύγιζαν τις ελιές που τους έφερναν για άλεσμα. Ανάλογα με το βάρος πλήρωναν και τον εργοστασιάρχη. Σε μια από αυτές υπάρχει κάτι που σε ενδιαφέρει 

(Όταν τα παιδιά έφτασαν στη ζυγαριά τους ανακοίνωσα ότι το σημείωμα το έχω εγώ στα χέρια μου, αλλά για να τους το διαβάσω πρέπει να μου πουν μερικές παροιμίες με ελιά και λάδι)

Πράγματι τα παιδιά -και μάλιστα πολύ γρήγορα βρήκαν πέντε παροιμίες κι έτσι πήραν το επόμενο σημείωμα:

Άντε τώρα να βρεις τη λαγήνα που έχει την επόμενη οδηγία. Ποια να είναι; Να ξέρεις πως την χρησιμοποιούσαν σαν ζυγαριά -αφού ήξεραν πως χωρούσε 6,45 οκάδες λάδι όταν έφτανε μέχρι την τρυπούλα… Έτσι ο καθένας μάθαινε πόσο λάδι έβγαλαν οι ελιές του.

Σημείωμα στη λαγήνα:

Για να γεμίσουν τις λαγήνες αγόρασαν δυο χειροκίνητες αντλίες που γέμιζαν τα κιούπια του λαδιού γρήγορα αντί να χρησιμοποιούν χωνί και μαστραπά. Ποια από τις δυο να κρύβει το μυστικό;

Σημείωμα στην αντλία

Μπορείς να βρεις τον λέβητα του νερού  -ένα μικρό καζάνι- εκεί που έριχνε ο θερμαστής την πυρήνα;

Σημείωμα στον λέβητα

Ποιο δωμάτιο ήταν στην πραγματικότητα ένα τεράστιο καζάνι με νερό; Η κατάληξη αυτού του τεράστιου καζανιού ήταν η καμινάδα. Τώρα σ αυτό το χώρο υπάρχουν πίνακες γνωστών ζωγράφων εμπνευσμένοι από το ελαιοτριβείο Βρανά. Ένας ζωγράφος έχει κρύψει εκεί κάτι που σε ενδιαφέρει.

Σημείωμα πίσω από τον πίνακα

Στο καφενείο του ελαιοτριβείου έψηναν κάθε πρωί καφέδες για τους εργάτες. Άκουγαν και ραδιόφωνο. Φροντισε να ενημερωθείς κι εσύ!

Σημείωμα στο ραδιόφωνο

Έχεις ακούσει για τον Αλή Μπαμπά και τους 40 κλέφτες; Στη μεγάλη λαδαποθήκη κρύφτηκαν σε πενήντα κιούπια! Το κάθε κιούπι χωρούσε 800 κιλά λάδι και το καθένα από αυτά φύλαγε διαφορετικής οξύτητας λάδια.

Εκεί έκρυψαν οι πονηροί τον Χαμένο Μύθο. Θα τον βρεις;

Εκεί έγινε ...χαμός:

Στην αυλή του Μουσείου καθίσαμε όλοι ένα γύρο και διαβάσαμε τον ...πραγματικό μύθο:

Ο Χαμένος Μύθος του Αισώπου:

Ο τζίτζικας κι ο μέρμηγκας

Κάποτε ήταν ένα τζιτζίκι και ένα μυρμήγκι. Το τζιτζίκι είχε φτιάξει τη φωλιά του στα κλαδιά ενός δέντρου ενώ το μυρμήγκι στις ρίζες του.

Ήταν καλοκαίρι και μόλις ανέτειλε ο ήλιος, το μυρμήγκι ξεκινούσε την εργασία του. Έβγαινε από τη φωλιά του και έψαχνε να βρει διάφορους σπόρους. Όταν έβρισκε κάποιον, τον φορτωνόταν στην πλάτη και τον μετάφερε στην φωλιά του όπου τον αποθήκευε. Μερικές φορές οι σπόροι ήταν τόσο μεγάλοι που έπρεπε να τους κομματιάσει πριν τους μεταφέρει και αυτό σήμαινε διπλάσιο κόπο για το μυρμήγκι. Ο εργατικός μας φίλος εργαζόταν από την ανατολή μέχρι την δύση του ηλίου.

Το τζιτζίκι ξυπνούσε λίγο αργότερα. Έβγαινε από τη φωλιά του και αφού έτρωγε κάτι πρόχειρα, έπιανε το τραγούδι που μερικές φορές το συνέχιζε ακόμα και μετά τα μεσάνυχτα. Εκτός από το να τραγουδάει δεν έκανε τίποτα άλλο όλη μέρα. Κάτι που δεν είναι καθόλου εύκολο. Στο τέλος κλείνει η φωνή σου. Πολλές φορές ξεχνούσε ακόμη και να φάει ο τζίτζικας τραγουδιστής μας.

Όμως το τραγούδι και η μουσική του βοηθούσαν το μυρμήγκι να αντέχει πιο εύκολα τη σκληρή δουλειά. Άλλωστε ποιος είπε ότι ένας άνθρωπος που όλη μέρα ασκεί την τέχνη του είναι τεμπέλης;

Ο μουσικός τα τραγούδια του, ο κεραμοποιός τα κεραμικά του, ο γλύπτης τα γλυπτά του, ο συγγραφέας τους μύθους του…

Έτσι περνούσαν οι μέρες η μία μετά την άλλη και ήρθε ο καιρός που έφυγε το καλοκαίρι και έδωσε την θέση του στο φθινόπωρο. Ο ουρανός συννέφιασε, ψιλή βροχή άρχισε να πέφτει και τα φύλλα των δέντρων ένα -ένα ξεράθηκαν και έπεσαν στην γη.

Το μυρμήγκι, έχοντας αρκετές προμήθειες για να περάσει μέχρι την άνοιξη, καθόταν και απολάμβανε τον ήχο που έκαναν οι σταγόνες της βροχής καθώς έπεφταν πάνω στα ξερά φύλλα.

Όμως δεν ζει κανείς μόνο με το φαγητό. Όλη μέρα κλεισμένο στο σπίτι το μυρμήγκι θα πέθαινε από την πλήξη αν δεν είχε τον φίλο του τον τζίτζικα. Μόλις λοιπόν ο καιρό κρύωνε τον καλούσε στο σπίτι και του παραχωρούσε έναν χώρο να δουλεύει τα τραγούδια που θα έλεγε το καλοκαίρι. Κι ο τζίτζικας για αντάλλαγμα του τραγουδούσε κάθε βράδυ ή του διάβαζε τους στίχους του.

Μάλιστα ύστερα από λίγο καιρό το μυρμήγκι άρχισε μαθήματα τραγουδιού κι έδειξε στον τζίτζικα πως μαζεύει και συντηρεί τις τροφές για τον χειμώνα.

Το επόμενο καλοκαίρι μπορούσε κανείς να δει το πιο παράξενο θέαμα. Ένα μυρμήγκι να δίνει συναυλία σε σταροχώραφο κι ένας τζίτζικας να μεταφέρει -πετώντας- τροφές στη φωλιά του φίλου του.

Άλλες φορές πάλι έκαναν ντουέτο στο τραγούδι και συνεργάζονταν αρμονικά στο μάζεμα της τροφής.

Πάντως ο καθένας από τους δυο έκανε κυρίως αυτό στο οποίο ήταν καλύτερος. Το μυρμήγκι στη συγκέντρωση τροφής κι ο τζίτζικας στο τραγούδι.

 Άλλωστε «Ούκ επ’ άρτω μόνω ζήσεται άνθρωπος». Ο άνθρωπος δεν ζει μόνο με το ψωμί. Χρειάζεται και το τραγούδι.

Στη συνέχεια, μικροί και μεγάλοι συγκεντρωθήκαμε στην αίθουσα εκδηλώσεων, μιλήσαμε για το βιβλίο και φτιάξαμε ένα παραμύθι με τη βοήθεια της Μαγικής Τράπουλας:

Το Μουσείο

Το Ελαιοτριβείο - Μουσείο Βρανά βρίσκεται στη Λέσβο, στον οικισμό Παπάδο, στον κόλπο της Γέρας, περί τα 20 χλμ από την πόλη της Μυτιλήνης. Ανήκει στην πολιτιστική αστική μη κερδοσκοπική «Εταιρεία Αρχιπέλαγος», η οποία το δημιούργησε και το διαχειρίζεται. Πρόκειται για ένα από τα παλαιότερα ελαιοτριβεία της Λέσβου, το οποίο ανήκε στην οικογένεια του Οδυσσέα Ελύτη. Μετά τα έργα αποκατάστασης λειτουργεί ως μουσείο από το καλοκαίρι του 2009, οπότε εγκαινιάστηκε.