Τετάρτη 26 Μαρτίου 2025

Η χαμένη στήλη των Ετρούσκων -Περιπέτεια στη Λήμνο


Από 27 Μαρτίου σε όλα τα βιβλιοπωλεία

Η χαμένη στήλη των Ετρούσκων -Περιπέτεια στη Λήμνο

 

Πώς και πότε γεννιέται ένα βιβλίο;

Δύσκολο να απαντήσει κανείς. Η σκέψη να γράψω κάτι για τη Λήμνο υπάρχει εδώ και πολλά χρόνια καθώς έχει μια μοναδική και συναρπαστική ιστορία αλλά και μια φύση που σε μαγεύει. Είχα την τύχη να κάνω πολλά γυρίσματα εκεί όταν εργαζόμουν στην τηλεόραση του Αντέννα.

Όμως πάντα χρειάζεται μια σπίθα. Κι αυτή την άναψε ένα εξαιρετικό βιβλίο: «Το Χρονικό της Λήμνου -Μύθος -Ιστορία -Κληρονομιά» του Δημήτρη Πλάντζου που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΚΑΠΟΝ.

Εκεί -ανάμεσα σε πολλά άλλα- έμαθα για τη «Λημνία γη» και κυρίως για την περίφημη «Στήλη των Καμινίων». Είχα την τύχη όχι μόνο αν γνωρίσω και να πάρω συνέντευξη από τον συγγραφέα αλλά να παραστώ και σε μια πολύ ενδιαφέρουσα εκδήλωση στην Ιταλική Αρχαιολογική Σχολή   και να ακούσω την ομιλία του Διευθυντή της Emanuele Papi, που μου έδωσε κι άλλα κίνητρα για αν ασχοληθώ με τη «Στήλη».

Μέσα στο βιβλίο του Δ.Πλάντζου διάβασα και για τον Καθηγητή Wolfgang Abendroth,, ο οποίος όχι μόνο είναι πραγματικό πρόσωπο, αλλά με εξαίρεση τα όσα αναφέρω για τη «Στήλη των Ετρούσκων», όλες οι άλλες πληροφορίες είναι βασισμένες σε ιστορικά ντοκουμέντα -πράγματι έπαιξε ρόλο στην Αντίσταση και όντως τον παρακολουθούσαν οι μυστικές υπηρεσίες της τότε Δυτικής Γερμανίας…

Ενώ έψαχνα να βρω στοιχεία για τη δράση του Καθηγητή στη Λήμνο και στην Αντίσταση, χωρίς μεγάλη επιτυχία, ήρθε μια ακόμη σύμπτωση να συνδράμει την προσπάθειά μου. Από τις εκδόσεις Κέδρος κυκλοφόρησε το βιβλίο «Οι 999ρηδες -Οι μονάδες ανεπιθυμήτων της Βέρμαχτ και η συμβολή τους στον αντιφασιστικό αγώνα (1942-1945)» του Hans -Peter Klaush. Βιβλίο αναφοράς και θησαυρός για μένα, αφού αφιερώνει πολλές σελίδες στην αντιφασιστική δράση των Γερμανών «ανεπιθύμητων» στη Λήμνο και παράλληλα περιλαμβάνει αποσπάσματα από σχετικά κείμενα του ίδιου του Καθηγητή Abendroth.

Για τον Αργύριο Μοσχίδη και τα σχετικά με την εύρεση και τη διαφύλαξη της «Στήλης των Καμινίων» στάθηκε βασική πηγή, πέρα από τα άλλα διάσπαρτα στοιχεία η διάλεξη του Θεόδωρου Γρ. Μπελίτσου (Ιατρικό Συνέδριο -Μύρινα 1998, «Ο Αργύριος Μοσχίδης -Ο ιστορικός της Λήμνου»)

Ο Χρήστος Μπουλώτης, που πράγματι έχει δωρίσει τη συλλογή παιχνιδιών του κι έτσι ιδρύθηκε και η «Μόνιμη έκθεση ισοτρίας παιδικού παιχνιδιού & βιβλίου» στη Λήμνο, ως αρχαιολόγος με τις έρευνες του στο Κουκονήσι μου έδωσε την πρώτη ύλη για τους μύθους που αναφέρονται στο βιβλίο (Ο προϊστορικός οικισμός στο Kουκονήσι Λήμνου -Ανασκαφές, ευρήματα και μελλοντικοί στόχοι  https://www.archaiologia.gr/print-article/?print=40168)

Τον καιρό που έκανα την έρευνα για το βιβλίο έτυχε να δω και το αριστούργημα «Υπόθεση Κικέρων» (5 Fingers) του Τζόζεφ Λ. Μάνκιεβιτς (1952) με σενάριο βασισμένο σε πραγματική υπόθεση κατασκοπείας. Στον κεντρικό ρόλο ένας πραγματικά εκπληκτικός Τζέιμς Μέισον. ΄Σκέφτηκα λοιπόν να συνδέσω την υπόθεση δίνοντάς της περισσότερη αληθοφάνεια.

Ο Δήμος Λήμνου συνέβαλε στην έρευνά μου στέλνοντάς μου υλικό για το νησί, που αποδείχθηκε πολύ χρήσιμο. Να σημειώσω την άμεση ανταπόκρισή τους στο αίτημα μου (κάτι καθόλου αυτονόητο).

Παρ’ όλα αυτά το βιβλίο ίσως να μην είχε υπάρξει αν δεν ανακάλυπτα ένα εξαιρετικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα, το «Υψιπύλη Project», που με μοναδικό τρόπο βοηθά τα παιδιά να γνωρίσουν την τοπική ιστορία. Αξίζει πραγματικά να επισκεφθείτε την ιστοσελίδα του https://ypsipyliproject.gr/ 

Εκεί όχι μόνο άντλησα πολλές πληροφορίες για τη Λήμνο, αλλά μου έδωσε και την ιδέα για να φέρω τους ήρωές μου στο νησί. Βεβαίως για τις ανάγκες της μυθοπλασίας πρόσθεσα κάποια σκοτεινά σημεία και πήρα ελευθερίες σχετικά με το πως υλοποιείται. 

Φυσικά αυτά δεν ισχύουν και δεν θα ανακαλύψετε σατανικούς επιχειρηματίες πίσω από τη δράση!  Μακάρι και σε άλλα μέρη της Ελλάδας να γίνει παράδειγμα…

Πάντα η ιστορία της Υψιπύλης και το τι υποκρύπτει ο μύθος με συγκινούσε.

Όμως υπάρχει κι άλλη μια γυναίκα της Λήμνου που έχει εμπνεύσει λογοτέχνες, ποιητές και ιστορικούς: Η Μαρούλα της Λήμνου. Διάβασα τη «Μαρούλα της Λήμνου» της Μαρίας Λαμπαδαρίδου -Πόθου ένα συναρπαστικό μυθιστόρημα  που μου έδωσε πολλές πληροφορίες και κυρίως μια γνώση για τη ψυχή του νησιού. Δυστυχώς όταν ολοκλήρωνα αυτό το βιβλίο η σημαντική συγγραφέας έφυγε από τη ζωή…

………………………………………………………………………

Παρ’ όλα αυτά, όταν το Φθινόπωρο του 2022 βρέθηκα για το Δημοσιογραφικό συνέδριο στη Σαμοθράκη «φλέρταρα» με τη ιδέα η περιπέτεια να διαδραματίζεται εκεί κι όχι στη Λήμνο!

Απίστευτη φυσική ομορφιά, μια Ιστορία γεμάτη μυστήρια, εκλεκτοί φίλοι που γνωριστήκαμε εκεί, η μαγική της χορωδία, αλλά και ο Άγιος Εύπλους που υπάρχει (και) εκεί και θα συνέδεε την περιπέτεια αυτή με το «Μακρύ ταξίδι του Καραβάτζο»  με έβαλαν σε πειρασμό!

Δεν υπέκυψα, αλλά τελικά μοίρασα την παρέα ανάμεσα στα δυο νησιά κι αποφάσισα ο επίλογος να δίνεται στη Σαμοθράκη!

Η Κική Τσακαλδήμη και το Higher than Everest μας είχαν οδηγήσει το φθινόπωρο στον Καταρράκτη του Φονιά. Μια ξενάγηση στη φύση που για να τη χαρακτηρίσεις πρέπει να βάλεις όλες τις λέξεις στον υπερθετικό βαθμό.

Μου έδωσαν πλήρεις οδηγίες και φωτογραφικό /κινηματογραφικό υλικό για την ανάβαση στο Φεγγάρι. Μπορείτε να εμπιστευθείτε αυτά που μεταφέρω! Στη σελίδα τους περισσότερα: https://higherthaneverest.org/gr

…………………………………………………………………………………..

Ένα σημείο που με προβλημάτισε πολύ είναι αυτό που βάζω τον Ιάσονα -τον ήρωά μου- να μεθύσει. Έγραψα το κεφάλαιο και πήγα να το σβήσω. Όμως… Δυστυχώς η κατανάλωση αλκοόλ από πολύ μικρές ηλικίες είναι ένα σοβαρό και υπαρκτό πρόβλημα. Με το να εθελοτυφλούμε και να σωπαίνουμε δεν βοηθάμε στη λύση του.

Έτσι κράτησα το μέρος αυτό προσπαθώντας να δείξω τις επιπτώσεις. Όλα όσα γράφω έχουν πράγματι συμβεί σε παιδιά. Ελπίζω να μπορεί αυτό το απόσπασμα να λειτουργήσει αποτρεπτικά και αν δώσει αφορμή για συζήτηση στο σχολείο και στην οικογένεια…

Τέλος. Θα είναι αυτή η τελευταία περιπέτεια της παρέας;

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου