53ο Φεστιβάλ Βιβλίου/ Παιδί και Φιλαναγνωσία -Υποκρισίας το ανάγνωσμα

 

Σημερινό μου κείμενο (20/9) στον Δρόμο της αριστεράς 

53^ο Φεστιβάλ Βιβλίου/ Παιδί και Φιλαναγνωσία -Υποκρισίας το ανάγνωσμα

Διαβάζω:

«Το κεντρικό αφιέρωμα του 53ου Φεστιβάλ Βιβλίου έχει τίτλο «Παιδί και Φιλαναγνωσία: Με ένα βιβλίο ανακαλύπτω τον κόσμο» και είναι αφιερωμένο στην καλλιέργεια της αγάπης για το διάβασμα από τις πρώτες κιόλας ηλικίες. Εστιάζει στον καθοριστικό ρόλο του βιβλίου για τη διαμόρφωση της προσωπικότητας του παιδιού, για την καλλιέργεια της φαντασίας, της συναισθηματικής νοημοσύνης και της κριτικής σκέψης. Μέσα από το βιβλίο, το παιδί έρχεται σε επαφή με αξίες, εικόνες και ιδέες που το βοηθούν να ανακαλύψει όχι μόνο τον εαυτό του, αλλά και τον κόσμο που το περιβάλλει»

Δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω σε κάθε γραμμή αυτού του Δελτίου Τύπου το οποίο αναφέρεται στο 53^ο Φεστιβάλ Βιβλίου, το οποίο ολοκληρώνεται αύριο.

Πολύ σωστά τα λέει ο Σύνδεσμος Εκδοτών βιβλίου.

Και πράγματι, όπως δηλωνόταν, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ, υπήρξε ένα «πλούσιο και πολυδιάστατο πρόγραμμα παράλληλων εκδηλώσεων, με επίκεντρο το Παιδί και σε συνεργασία με σημαντικούς πολιτιστικούς φορείς. Μεταξύ πολλών άλλων εκδηλώσεων, θα πραγματοποιηθούν: Στρογγυλά τραπέζια από το Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού, το ελληνικό τμήμα της IBBY & το Library4all, το Διαβάζοντας Μεγαλώνω, και τα ηλεκτρονικά περιοδικά Κόκκινη Αλεπού & Ο Αναγνώστης» κι άλλα πολλά, τα οποία δεν έχει νόημα να αναφερθούν εδώ, κατόπιν εορτής.

Τότε, θα πείτε, γιατί γράφω για «υποκρισία» στο τίτλο. Μήπως για να σας κάνω να διαβάσετε πιο κάτω;

Να πω πρώτα απ’ όλα πως «έβγαλα σπυράκια» βλέποντας πως εγκαινίασε το Φεστιβάλ ο πρόεδρος της (Νέας) Δημοκρατίας, ο γνωστός κύριος Τασούλας. «Θεσμικός ο ρόλος», «τιμή για το Φεστιβάλ» και λοιπές μπούρδες πολιτικής ορθότητας.

Είναι το ίδιο άτομο που για χάρη του -σε άλλη εκδήλωση που τίμησε με την παρουσία του- συνελήφθη διαδηλωτής που ανάρτησε πανό για τα Τέμπη. Δεν το σήκωνε η …ευαισθησία του προέδρου. Ξέρουμε και πως είχε χειριστεί το θέμα ως πρόεδρος της Βουλής.

Όμως ας τα ξεπεράσω όλα αυτά.

Ο εν λόγω κύριος εκπροσωπεί και μια Κυβέρνηση που δια των υπουργών Παιδείας έχει ευτελίσει πλήρως το ζήτημα «φιλαναγνωσία». Όπως συμβαίνει και με όλα τα θέματα που «λύνει» το κυβερνητικό επιτελείο χρησιμοποιήθηκε ως πρόσχημα για να πλουτίσουν «ημέτεροι» που πλημμύρισαν με βιβλία/ μνημεία κακογουστιάς τα σχολεία.

Με υπουργούς που θεωρούν ότι σήμερα, το 2025 η λογοτεχνία τελειώνει στην Πηνελόπη Δέλτα και στον Σέρλοκ Χολμς.

Με εκπροσώπους που από το βήμα συνεδρίων θεώρησαν πολύ λογικό να πουν πως δεν βάζουν σύγχρονους συγγραφείς στα σχολεία γιατί θα πλήρωναν …δικαιώματα!

Και όπως όλοι ξέρουν οι συγγραφείς στην Ελλάδα είναι πάμπλουτοι και δεν έχουν ανάγκη από χρήματα.

Τι δικαιώματά να πληρώνεις; Τα βιβλία δεν είναι γίδια, ούτε βοσκοτόπια. Δεν εμπίπτουν στον ΟΠΕΚΕΠΕ.

Ας αφήσω όμως και αυτές τις εμμονές μου με την κυβέρνηση κι ας πάω αλλού:

Πλην ελαχίστων φορέων που προωθούν με συνέπεια και συνέχεια το βιβλίο για παιδιά και εφήβους -και σημειώνω τη μεγάλη συνεισφορά του Κύκλου Παιδικού Βιβλίου και της Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς στην ανάδειξη του βιβλίου αυτού ως λογοτεχνικού είδους, το οποίο σνομπάρεται ασταμάτητα από το μεγαλύτερο μέρος της Πανεπιστημιακής Κοινότητας (με λίγες φωτεινές εξαιρέσεις) και των συγγραφέων που γράφουν για «ενηλίκους»…

Μας έκαναν τη χάρη και αφιέρωσαν το Φεστιβάλ σε αυτό το απαξιωμένο είδος βιβλίου…

Όμως το σημαντικότερο είναι, κι εδώ υποθέτω πως θα συμφωνήσετε πως όλη η κατάσταση είναι απολύτως υποκριτική, πως φιλαναγνωσία χωρίς σχολικές και δημοτικές βιβλιοθήκες δεν μπορεί να υπάρξει για τα παιδιά.

Ελάχιστα σχολεία μπορούν να λειτουργούν βιβλιοθήκες, με αυταπάρνηση των εκπαιδευτικών, με τη συνεισφορά φορέων όπως το library 4all, με τη στήριξη γονέων  και διαφόρων ιδιωτών.

Οι βιβλιοθήκες που λειτουργούν καθώς στην ουσία δεν είναι θεσμοθετημένη η λειτουργία τους δεν έχουν συνήθως επαρκές ωράριο και οι υπεύθυνοι που αναλαμβάνουν κάνουν ό,τι μπορούν μέσα σε ένα περιβάλλον που κάνει τα πάντα για να μην έχουν τα παιδιά τον χρόνο και τη διάθεση να διαβάσουν «εξωσχολικά» βιβλία.

Ακόμη κι οι επισκέψεις συγγραφέων στα σχολεία περνάνε από τα 40 κύματα, ενώ όλοι επαφίονται στον «πατριωτισμό» τους.

Αλήθεια, οι εκδότες που τόσο νοιάζονται για τη φιλαναγνωσία, το παιδί και το βιβλίο έχουν ποτέ σκεφτεί να καταβάλλουν αμοιβή στους συγγραφείς γι’ αυτή τη δουλειά, το έργο που προσφέρουν; Έχουν σκεφτεί, αν δεν μπορούν οι ίδιοι, να διεκδικήσουν κάτι τέτοιο προς στήριξη των συγγραφέων που στη χώρα μας φυτοζωούν;

Στο παρελθόν έγινε μια προσπάθεια από το ΕΚΕΒΙ (Εθνικό Κέντρο Βιβλίου) για στήριξη τέτοιων δράσεων, αλλά ξέρουμε ποιος το έκλεισε. Ή μήπως το ξεχάσαμε;

Τέλος μιλάω για υποκρισία γιατί πέρα από τις βιβλιοθήκες που ανέφερα, για να υπάρξει φιλαναγνωσία χρειάζονται τα βιβλιοπωλεία, όμως κι εδώ οι εκδότες -όχι όλοι φυσικά- στηρίζουν αλυσίδες καταστημάτων, δίνουν τα βιβλία τους με τερατώδεις εκπτώσεις στα σούπερ μάρκετ και δημιουργούν κατάσταση ασφυξίας.

Οι άνθρωποι που αγαπούν το βιβλίο ξέρουν πόσο καθοριστικός είναι ο ρόλος του βιβλιοπώλη. Είναι ο δικός μας άνθρωπος. Που θα προτείνει το κατάλληλο βιβλίο, που ξέρει να προσεγγίσει τα παιδιά.

Δεν ξέρω αν σας έπεισα…

Πάντως σε κάθε περίπτωση είναι καλές οι γιορτές του βιβλίου, έστω και αν βάζουν μπόλικο νερό στο κρασί τους.