Οι κυνηγοί της αιωνιότητας: Οικογένεια Ζημέρη

Αρχείο Ζημέρη, 1934

Είχα τη μεγάλη χαρά και τιμή να συνεργαστώ με τον σκηνοθέτη Τάκη Παπαγιαννίδη στην έρευνα μιας εξαιρετική σειράς αφιερωμένη σε μεγάλους Έλληνες φωτογράφους με τον τίτλο "Οι κυνηγοί της αιωνιότητας"

Σήμερα (Τρίτη, 16 Ιουνίου, 9 το βράδυ) θα παρουσιαστεί το 3ο και εξαιρετικά ενδιαφέρον επεισόδιο που αφορά στην πόλη του Βόλου και σε μια σημαντική οικογένεια φωτογράφων, που κατάφερε μέσα από τη δουλειά της να διασώσει τις μνήμες.

Ήταν εκπληκτικό και για μένα να ερευνήσω ένα τέτοιο θέμα, να δω δεκάδες φωτογραφίες, να περπατήσω στα μέρη που απαθανάτισαν και σήμερα τίποτε δεν θυμίζει το παρελθόν.

Στο ντοκιμαντέρ μιλούν σημαντικοί άνθρωποι του Βόλου, ιστορικοί, συγγραφείς και επιστήμονες που ζωντανεύουν μια μεγάλη εποχή...

Οι κυνηγοί της αιωνιότητας: Οικογένεια Ζημέρη 
16/06  COSMOTE HISTORY HD  21:00  ΠΡΕΜΙΕΡΑ

Παραγωγή: COSMOTE TV (2020)
Σκηνοθεσία: Τάκης Παπαγιαννίδης
Διάρκεια: 50’

Από τα μέσα της δεκαετίας του 1910 και ως τα τέλη του 20ού αιώνα, ο Κωνσταντίνος Ζημέρης και, στη συνέχεια, τα παιδιά του, Ιπποκράτης και Κυβέλη, απαθανάτισαν στις φωτογραφίες τους τις φυσικές ομορφιές του Πηλίου και του Παγασητικού, καθώς και τις σταδιακές «μεταμορφώσεις» της πόλης του Βόλου και των ανθρώπων της. Η δημιουργία του λιμανιού, η ραγδαία βιομηχανική και οικιστική ανάπτυξη των μεταπολεμικών χρόνων, στιγμές της κοσμοπολίτικης ζωής, αρχοντικά και άνθρωποι μιας άλλης εποχής επιβιώνουν ακόμα στα φιλμ της οικογένειας Ζημέρη...

Ένα επεισόδιο αφιερωμένο στο τεράστιο φωτογραφικό τους έργο, που αποτελεί ανεκτίμητο τεκμήριο ιστορίας και πολιτισμού, τόσο για την κοινωνία του Βόλου, όσο και για ολόκληρη την Ελλάδα.

Βλέποντας κάποιες από τις φωτογραφίες είχα γράψει αυτό το κείμενο:

Μια γυναίκα βγαλμένη λες από κάποιο πακέτο των τσιγάρων «Ματσάγγος» αντί να χαριεντίζεται σε κάποια δεξίωση, δουλεύει στον τόρνο.

Άνθρωποι του μόχθου που έχτισαν με τον ιδρώτα τους μια βιομηχανική πόλη που δεν υπάρχει πια.

Εκείνοι που απέκτησαν πλούτη. Που το όνομά τους έμεινε μερικές φορές και στην Ιστορία.

Δεν ήταν μόνον ο σεισμός που έσβησε τις μνήμες που τώρα διατηρούνται τυπωμένες, ασπρόμαυρες, με μια αύρα νοσταλγίας.

Ήταν όμως σκληρά χρόνια. Και όπως πάντα, όπως παντού υπήρχαν εκείνοι που διοικούσαν, επιθεωρούσαν, θησαύριζαν κι εκείνοι που πάλευαν καθημερινά με κάθε είδους αντιξοότητες.

Οι πολιτικοί χαμογελούν δίπλα στους ανθρώπους της εργασίας. Οι βιομήχανοι καμαρώνουν.

Γυναίκες στην παραγωγή. Ένας ατέλειωτος στρατός από εργάτριες στα υφαντουργεία, στα ελαιουργεία και στα καπνεργοστάσια. Από τα πολύ τρυφερά τους χρόνια στη βιοπάλη. Το κλικ του φωτογράφου τους χαρίζει μια αιωνιότητα που μάλλον δεν φαντάστηκαν ποτέ.

Όταν κοιτάς πίσω από το πρώτο πλάνο με τα χαμόγελα, όλη η ιστορία βρίσκεται εκεί. Στους ανώνυμους. Στους απαρατήρητους που ο Ζημέρης διέσωσε τις μορφές τους και τελικά τη συμβολή τους στην μεγάλη ακμή μιας πόλης.

Κι ο συγκεντρωμένος κόσμος στην προκυμαία τι περιμένει; Παντού υπήρξε / υπάρχει μια Πρέβεζα όπως την αποτύπωσε ο Καρυωτάκης.

Περπατώντας αργά στην προκυμαία,

«υπάρχω;» λες, κ' ύστερα «δεν υπάρχεις!»

Φτάνει το πλοίο. Υψωμένη σημαία.

Ίσως έρχεται ο κύριος Νομάρχης.

Αρχοντικά, τραμ, αυτοκίνητα, το μυθικό τρένο. Η πόλη που δεν υπάρχει πια. Το υποψιαζόταν άραγε ο φωτογράφος της; Είναι λες κι έδινε έναν αγώνα με τον χρόνο.

Με την ίδια ευαισθησία αποτυπώνει τις στιγμές χαράς και διασκέδασης, αν και υπάρχει μια μικρή νότα μελαγχολίας.

Μεταφέρει εικόνες τις πολιτιστικής άνθησης στην οποία και ο ίδιος είχε συμβάλλει. Θέατρο, μουσική, χορός, εκδηλώσεις κάθε μορφής.

Εκεί είναι όλα. Μέχρι και τον θάνατο.