Κλεομήδης: Ένα παραμύθι από τα παιδιά της Αστυπάλαιας

Με κεντρικό σύνθημα «Τα βιβλία παίζει» πραγματοποιήθηκε από 1η έως 4η Ιουνίου στην Αστυπάλαια το 1ο Φεστιβάλ Παιδικού Βιβλίου. Τη διοργάνωση είχε αναλάβει ο δήμος Αστυπάλαιας σε συνεργασία με τη συγγραφέα Φωτεινή Κωνσταντοπούλου και την υποστήριξη της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου.

Είχα τη χαρά να πάρω μέρος σ’ αυτή τη μαγική γιορτή, που τα είχε …όλα!

Δεν ξέρω από που ν ‘ αρχίσω και που να τελειώσω…

Έτσι σκέφτηκα να δώσω τον λόγο στα ίδια τα παιδιά του Δημοτικού Σχολείου της Αστυπάλαιας, μέσα από το παραμύθι που δημιουργήσαμε στο Αρχαιολογικό Μουσείο, προβάραμε στο σχολείο και παρουσιάσαμε μαζί στην τελετή λήξης, δίπλα στους ανεμόμυλους.

Το παραμύθι

Ταξιδεύουμε πίσω στον χρόνο και βρισκόμαστε στην Ολυμπία το 496 π.Χ. Είναι η 71^η Ολυμπιάδα και παρακολουθούμε τον τελικό της πυγμαχίας.

Ο Κλεομήδης από την Αστυπάλαια αντιμετωπίζει τον Ίκκο από την Επίδαυρο. Ο αγώνας είναι αμφίρροπος, μέχρι που ένα δυνατό χτύπημα του Κλεομήδη ρίχνει κάτω τον Ίκκο. Οι κριτές διαπιστώνουν ότι ο πυγμάχος από την Επίδαυρο είναι νεκρός. Φυσικά θεωρούν ότι τον σκότωσε ο Κλεομήδης κι έτσι δεν μπορεί να ανακηρυχθεί Ολυμπιονίκης.

Εκείνος δεν μπορεί να καταλάβει τι έχει συμβεί. Πιστεύει πως είναι αδύνατον το χτύπημά του να ήταν μοιραίο.

Ξεκινά το ταξίδι για το νησί του απελπισμένος. Κάπου στην Κόρινθο πέφτει πάνω σε ένα γάμο, του Ευθύμη με τη Διάνα. Το μυαλό του πηγαίνει στην όμορφη Κασσάνδρα, την κόρη του Δημάρχου της Αστυπάλαιας. Πίστευε πως αν γυρνούσε στεφανωμένος Ολυμπιονίκης, θα του την έδινε ο Δήμαρχος για γυναίκα του. Τώρα είναι απίθανο… Έγινε η ντροπή του νησιού.

Τότε αποφασίζει να αλλάξει δρόμο και να πάει στους Δελφούς να ζητήσει τον χρησμό της Πυθίας.

Στους Δελφούς τον υποδέχεται ο ιερέας του Μαντείου, που αναγνωρίζοντας τον Κλεομήδη δέχεται αν τον αφήσει αν δει την Πυθία μόνο αφού ο νεαρός πυγμάχος του δίνει ένα πουγκί με χρυσάφι.

Η Πυθία, καθισμένη πάνω στον τρίποδά της, σε στάση γιόγκα, διαλογίζεται. Ο Κλεομήδης πέφτει στα πόδια της.

«Ξέρω ποιος είσαι» του λέει αυτή ξαφνικά. «Ο Κλεομήδης. Ξέρω πως δεν σκότωσες εσύ τον Ίκκο. Κάποιος άλλος, εχθρός σου σου έστησε παγίδα. Αυτός που έγινε Ολυμπιονίκης στη θέση σου. Ο σατανικός Πάρης! Θα πας να βρεις τον Μάγο της Αστυπάλαιας στο Νεκροταφείο των Βρεφών. Αυτός θα σου πει τι να κάνεις»

Ο Κλεομήδης ταξιδεύει κρυφά για την Αστυπάλαια και πηγαίνει στον Μάγο, ο οποίος φυσικά τον περιμένει -τι μάγος θα ήταν;

Του δίνει ένα μαγικό φίλτρο και το λέει να επιστρέψει γρήγορα στην Ολυμπία, να βγάλει το νεκρό Ίκκο από τον τάφο του και να στάξει στο στόμα του μερικές σταγόνες. Τότε εκείνος θα ζωντανέψει!

Ο Κλεομήδης ταξιδεύει και πάλι. Όμως που να φανταστεί ότι σατανικός εχθρός του ο Πάρης, που έχει μαντικές ικανότητες καταλαβαίνει τι έρχεται να κάνει ο αντίπαλός του. Πρέπει να τον εμποδίσει πάση θυσία.

Τότε φωνάζει τη μάγισσα Καλλιόπη. Αυτή που έφτιαξε το δηλητήριο με την αργή δράση που πότισαν τον Ίκκο ώστε να πεθάνει στη διάρκεια του αγώνα και να φανεί ότι τον σκότωσε ο Κλεομήδης.

Η Καλλιόπη φέρνει αντιρρήσεις

«Γιατί να σε βοηθήσω;»

«Γιατί αλλιώς θα πάω να πω ότι εσύ πότισες με δηλητήριο τον Ίκκο! Κοίτα να τον γοητεύσεις και να τον σκοτώσεις πριν μπορέσει να κάνει ό,τι τον συμβούλεψε ο Μάγος της Αστυπάλαιας»

Η Καλλιόπη δεν μπορεί να κάνει αλλιώς και δέχεται να τον βοηθήσει.

Μόλις ο Κλεομήδης μπαίνει ανυποψίαστος στην Ολυμπία, εκείνη τον περιμένει

«Ξέρω ποιος είσαι! Ο Κλεομήδης. Είσαι καταπληκτικός! Είμαι θαυμάστριά σου και πιστεύω πως σε αδίκησαν… έλα μαζί μου, έχω το καλύτερο ψητοπωλείο στην Ολυμπία. Θα σε κεράσω ένα σουβλάκι και θα συζητήσουμε. Δεν έχεις φάει πιο νόστιμο»

Ο Κλεομήδης έπεσε στην παγίδα και την ακολούθησε. Μόλις η Καλλιόπη του έδωσε το σουβλάκι -που ήταν δηλητηριασμένο- ο Κλεομήδης άρχισε να το τρώει με λαιμαργία. Μετά τις πρώτες μπουκιές, τον έπιασε ένας τρομερός πόνος. Ο Κλεομήδης έπεσε στο χώμα σφαδάζοντας.

Η Καλλιόπη άρχισε να γελά με ένα γέλιο που σου πάγωνε τις φλέβες. Φώναξε και τον Πάρη και γελούσαν με σαρκασμό πάνω από τον ήρωα που χαροπάλευε.

Βλέποντας να φτάνει το τέλος του, o Κλεομήδης ζήτησε τη βοήθεια του Απόλλωνα.

Ο Θεός εμφανίστηκε και έδωσε στον θαμπωμένο Κλεομήδη λίγη ζαφορά από την Αστυπάλαια, που έδιωξε τον πόνο και εξουδετέρωσε το δηλητήριο.

Ο ήρωας ευχαρίστησε τον Θεό και έτρεξε να δώσει το μαγικό φίλτρο στον Ίκκο.

Ο Ίκκος αναστήθηκε κι έτσι ο αγώνας τους μπορούσε να συνεχιστεί.

Το βραβείο το πήραν από τον Πάρη και αποφάσισαν να ξαναγίνει  ο τελικός ανάμεσα σε Ίκκο και Κλεομήδη.

Ο Κλεομήδης νίκησε πεντακάθαρα και στέφθηκε Ολυμπιονίκης.

Γύρισε στο νησί του και όλος ο λαός της Αστυπάλαιας μαζεύτηκε να τον υποδεχθεί.

Ήταν ένας πραγματικός θρίαμβος!

Ο Δήμαρχος έβγαλε λόγο για την υποδοχή του και μπροστά στο πλήθος που ζητωκραύγασε δήλωσε πως του δίνει το χέρι της κόρης του, της όμορφης Κασσάνδρας!

Ο λαμπρός γάμος έγινε στην Αστυπάλαια κι όλα τέλειωσαν με ένα μεγάλο γλέντι.

Η διαδικασία

Το παραμύθι αυτό φτιάχτηκε με τη βοήθεια της Μαγικής Τράπουλας των παραμυθιών, αφού πρώτα συζητήσαμε με τα παιδιά για τον Κώδικα της Λέρου και πως από ένα γεγονός ιστορικό μπορεί να δημιουργηθεί μια ιστορία.

Περιδιαβήκαμε το μικρό Αρχαιολογικό Μουσείο της Αστυπάλαιας και τα όσα είδαμε αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης. Φυσικά η βάση του μύθου είναι η πραγματική ιστορία του Κλεομήδη που όχι μόνο δεν στέφθηκε Ολυμπιονίκης αφού σκότωσε τον αντίπαλό του, τον Ίκκο από την Επίδαυρο, αλλά γυρνώντας στο νησί, τρελάθηκε από τη ντροπή και έφτασε αν σκοτώσει τα 60 παιδιά του σχολείου… Από την οργή των κατοίκων τον έσωσε η Θεά Αθηνά και ένας χρησμός του Μαντείου των Δελφών (πιο κάτω μπορείτε να διαβάσετε αναλυτικά την ιστορία του Κλεομήδη.

Οι πρώτοι θεατές μας στο Μουσείο, ήταν παιδιά που ήρθαν από την Ανάφη, με σκάφος του Λιμενικού για να παρακολουθήσουν το Φεστιβάλ.

Όλοι μαζί ανεβήκαμε στη Χώρα, όπου συναντήσαμε τον γαϊδαράκο Αλφαβήτα που κουβαλούσε βιβλία και συζητήσαμε με τα παιδιά για το πως διαλέγει κανείς βιβλία.

Την άλλη μέρα ακολούθησε πρόβα στο σχολείο και το βράδυ το έργο παρουσιάστηκε στο κοινό της Αστυπάλαιας, στην πλατεία μπροστά από τους μύλους. Η επινοητικότητα των παιδιών ήταν απίστευτη!

  

Η ιστορία πίσω από το παραμύθι

Στην 71η Ολυμπιάδα στην Ολυμπία, το 496 π.Χ. το όνομα ενός αθλητή χαράσσεται με μαύρα γράμματα στην ιστορία της διοργάνωσης.  Πρόκειται για τον πυγμάχο Κλεομήδη, ο οποίος είχε καταγωγή από την Αστυπάλαια και ήταν ένας μεγαλόσωμος και σπουδαίος αθλητής. Οι αναμετρήσεις στις οποίες συμμετείχε πολλές όπως και οι διακρίσεις του. Ο κόσμος τον στήριζε και τον αγαπούσε μέχρι την στιγμή που έγινε ο δολοφόνος του αντιπάλου του. Στην συγκεκριμένη Ολυμπιάδα ο Κλεομήδης είχε αντίπαλο τον Ίκκο από την Επίδαυρο. Ο αγώνας έδειχνε αμφίρροπος, καθώς και ο Ίκκο ήταν ένας από τους καλύτερους αθλητές της εποχής. Στο μυαλό του Κλεομήδη όμως δεν χωρούσε η λέξη ήττα.

Ο αγώνας ξεκίνησε με τον Κλεομήδη να συνειδητοποιεί ότι ο αντίπαλος του έχει τις ίδιες πιθανότητες με εκείνον να κερδίσει. Η σκέψη και μόνο τον έκανε έξω φρενών με αποτέλεσμα να μην καταφέρει να τιθασεύσει την οργή του και να γίνει ανεξέλεγκτος. Η κακιά στιγμή δεν άργησε να έρθει. Ο Κλεομήδης εκτός εαυτού δίνει ένα αντικανονικό χτύπημα στον αντίπαλο του και τον σκοτώνει. Με τον τρόπο αυτό κερδίζει τον αγώνα, παραβιάζοντας όμως τους ιερούς κανόνες και τα ολυμπιακά ιδεώδη. Στη συνέχεια οι ελλανοδίκες του αφαίρεσαν τη νίκη και το δάφνινο στεφάνι που τόσο ποθούσε δεν κατάφερε να το φορέσει ποτέ. Του επιβλήθηκε μάλιστα και πρόστιμο, το οποίο αντιστοιχούσε σε 40 τάλαντα, ποσό που για την εποχή ήταν υπερβολικό ακόμη και για κάποιον που ήταν εύπορος. Έτσι ο Κλεομήδης από κορυφαίος αθλητής γίνεται δακτυλοδεικτούμενος, με τον κόσμο να αρχίζει να τον απαξιώνει και να τον περιφρονεί.

Η ψυχολογική κατάσταση του γίγαντα Κλεομήδη πήγαινε από το κακό στο χειρότερο, με αποτέλεσμα για μια ακόμη φορά να μην μπορέσει να ελέγξει τον θυμό του. Έτσι μια μέρα εισέβαλε σε ένα σχολείο την ώρα που γινόταν μάθημα. Το μόνο που ήθελε, όπως ισχυρίστηκε, ήταν να δείξει στα παιδιά πόσο δυνατός είναι. Έπιασε λοιπόν την κεντρική ξύλινη κολόνα και άρχισε να την κουνά δυνατά. Η συγκεκριμένη κολόνα όμως στήριζε την στέγη, η οποία κατέρρευσε και εξήντα παιδάκια βρήκαν τραγικό θάνατο. Οι γονείς άρχισαν να τον κυνηγούν για να πάρουν εκδίκηση για το θάνατο των παιδιών τους. Εκείνος για να αποφύγει τον λιθοβολισμό, βρίσκει άσυλο στο ναό της Αθηνάς και κρύβεται σε ένα κασόνι που βρισκόταν στο ιερό. Έπειτα από λίγες ημέρες οι κάτοικοι της Αστυπάλαιας μπήκαν στο ναό και έσπασαν το κασόνι, με έκπληξη όμως διαπίστωσαν ότι εκείνος δεν ήταν μέσα.

Ο θρήνος των γονιών  για τα παιδιά που είχαν σκοτωθεί δεν είχε τέλος. Προσπαθούσαν να βρουν ένα τρόπο να λυτρωθούν, έτσι σε μια ύστατη προσπάθεια να τον εντοπίσουν καταφεύγουν στο μαντείο των Δελφών. Το μαντείο τους έδωσε την εξής απάντηση: «Ύστατος ηρώων Κλεομήδης Αστυπαλαιεύς, όν θυσίαις τιμάθ΄ατε μηκέτι θνηντόν εόντα», δηλαδή «Ο τελευταίος των ηρώων ο Κλεομήδης από την Αστυπάλαια, πρέπει να τιμάται με θυσίες και να μη θεωρείται πια θνητός!». Η ψυχή των κατοίκων της Αστυπάλαιας ηρέμησε και μαζί της βρήκε την ηρεμία του και ο Κλεομήδης ο οποίος κάθε φορά που έχανε τον έλεγχο δημιουργούσε και μια νέα τραγωδία.

Πηγή: www.newsbeast.gr