Με "Ένα κουτί θάλασσα" στη Λέσβο

Εν όψει του περιπάτου το Σάββατο 20 Φεβρουαρίου με το Μουσείο Σχολικής Ζωής και Εκπαίδευσης στη Λέσβο, ένα μικρό απόσπασμά από το βιβλίο μου "Ένα κουτί θάλασσα" (εκδόσεις Μίνωας) για τον Κόλπο της Γέρας και τον Οδυσσέα Ελύτη

"Σταματήσαμε στον παλιό ανεμόμυλο στο Πέραμα, που μου θύμισε έναν μύλο που μου είχε δείξει ο μπαμπάς από την Αγία Μαρίνα της Λέρου. Ένας μύλος κυριολεκτικά μέσα στη θάλασσα, στο πιο στενό κομμάτι του κόλπου, που μοιάζει με λιμνοθάλασσα. 

Και δίπλα στο νερό απέραντες εκτάσεις με ελαιόδεντρα. Μια πράσινη θάλασσα δίπλα στη γαλάζια!

Θυμήθηκα τον Ελύτη, τον αγαπημένο ποιητή της δασκάλας μου, της κυρίας Κωνσταντίας, στην έκτη. Ο μύλος βρίσκεται δίπλα στο χωριό Παπάδος, απ’ όπου καταγόταν η μητέρα του. Λένε πως πιο πολύ ένιωθε πατρίδα του το χωριό της μητέρας του.

«Ό,τι λεπτότερο έχει στην ποίησή του ο Ποιητής, το χρωστά στη μάνα του, την πανεύγενη αυτή ηρωίδα της αγάπης, που έκλεισε τα μάτια της στα 1960, τη χρονιά που ο γιος της τιμήθηκε με το πρώτο κρατικό βραβείο της ποίησης, με την ικανοποίηση ότι χάρισε στο νησί της, στην πατρίδα της, έναν έξοχο ποιητή». (Γ.Βαλέτας, , Αιολικά Γράμματα, τεύχη 43-44)

Μαρία Βρανά την έλεγαν…

Για τα χωριά του κόλπου της Γέρας, ο Ελύτης γράφει ακόμα και στο Άξιον Εστί. Το έψαξα μετά την εκδρομή μας στο Google και, αν και δεν κατάλαβα πολύ καλά τι λέει, το αντιγράφω για σας, τους μορφωμένους αναγνώστες μου:

 

Και πολύ πιο βαθιά πίσω απ’ τα κύματα

στο Νησί με τους κόλπους των ελαιώνων

μια στιγμή μου εφάνηκε θωρούσα Εκείνον

που το αίμα του έδωσε να σαρκωθώ

τον τραχύ του Αγίου δρόμου ν’ ανεβαίνει

Μια φοράν ακόμη

στα νερά της Γέρας ν’ ακουμπά τα δάχτυλα

και τα πέντε ν’ ανάβουνε χωριά,

ο Παπάδος, ο Πλακάδος, ο Παλαιόκηπος,

ο Σκόπελος και ο Μεσαγρός,

εξουσία και κλήρος της γενιάς μου.

Το Άξιον Εστί, «Η Γένεσις»

 

Η μαμά, κολλημένη με τον Βενέζη, μας είπε πως εκεί, στον κόλπο της Γέρας, έγραφε ότι «κοιμούνται ξαπλωμένες οι αρχαίες θεότητες του Αιγαίου». 

Να έβλεπε από μια μεριά η κυρία Κωνσταντία τις προόδους που έχω κάνει...

Όταν σουρούπωσε, καθίσαμε να φάμε στο Λιμανάκι της Ευριακής. Προσπαθούσα να καταλάβω πως ήταν δυνατόν ένα τόσο όμορφο μέρος να σου φέρνει αυτή τη μελαγχολία. Σκεφτόμουν τον κύριο Γιάννη στην εντατική και δυσκολευόμουν να καταλάβω πως μπορεί να υπάρχει τόση κακία. Ποιος μισούσε τόσο αυτόν τον άνθρωπο;"